Η παλαιότερη αλλά ακόμη και σήμερα η διασημότερη κατηγορία αστυνομικού έργου 

Οι ιστορίες μυστηρίου με ντετέκτιβ (detective – mystery stories) επικεντρώνονται στο άλυτο έγκλημα (συνήθως μια δολοφονία, μια εξαφάνιση ή μια μεγάλη κλοπή), και στον κεντρικό χαρακτήρα (συνήθως τον σκληροτράχηλο ντετέκτιβ-ήρωα).

Ο ντετέκτιβ είναι τις περισσότερες φορές ιδιωτικός, άλλες φορές ανήκει στην αστυνομία ενώ δεν είναι και λίγες οι φορές που πρόκειται για ερασιτέχνη που μπλέχτηκε «κατά λάθος» με την υπόθεση.

Η πλοκή μιας ιστορίας detective

Η πλοκή επικεντρώνεται στην ικανότητα, την αυτοπεποίθηση και τη μεθοδικότητα του ντετέκτιβ καθώς προσπαθεί να εξιχνιάσει το έγκλημα συνδυάζοντας στοιχεία και περιστάσεις, αναζητώντας στοιχεία, ανακρίνοντας μάρτυρες.

Το σασπένς αυξάνει σε όλη τη διάρκεια που ο πρωταγωνιστής αγωνίζεται, μέσα από μία αφήγηση που μοιάζει με παζλ, να συγκεντρώσει στοιχεία και μαρτυρίες, να διερευνήσει όλα τα κίνητρα και να ανακαλύψει ενδείξεις ή κάποιο μοιραίο λάθος που θα προδώσει  την ταυτότητα του ένοχου.

Ο ντετέκτιβ συχνά καταφέρνει να παγιδεύσει έξυπνα τον εγκληματία, εκεί που δεν έχουν καταφέρει να το κάνουν οι αξιωματικοί του νόμου και της τάξης. Η ένταση, το άγχος και το σασπένς καταλήγουν σε μια συναρπαστική κορύφωση, άλλες φορές με τον πρωταγωνιστή να χρησιμοποιεί τις γροθιές ή το όπλο του κι άλλες φορές με μόνο το μυαλό του.

Στο τέλος του έργου ο κεντρικός ήρωας επιλύει το ανεξιχνίαστο μέχρι εκείνη τη στιγμή έγκλημα και αποκαλύπτει το δράστη.

ντετέκτιβ-παράθυρο

Οι τύποι  του συγκεκριμένου έργου

Μια επιτυχημένη ιστορία detective – mystery ακολουθεί έναν από τους δύο τύπους:

Τον κλειστού τύπου, (ή «whodunit μυστήριο»), όπου η ταυτότητα του δράστη αποκαλύπτεται μόνο κατά το τέλος της ιστορίας, αφήνοντας μέχρι και την τελευταία στιγμή το κοινό να προσπαθεί να αναγνωρίσει τον ένοχο (βλπ. Hercule Poirot, Miss Marple).

Τον ανοιχτού τύπου, όπου ο δράστης έχει εμφανιστεί από νωρίτερα, αλλά παρουσιάζεται να έχει πετύχει «το τέλειο έγκλημα» οπότε και δεν μπορεί κανείς να τον υποπτευθεί (βλπ. Jules Maigret).

Άλλα χαρακτηριστικά

Οι ιστορίες detective – mystery παρουσιάζουν την ανθρώπινη απληστία και ικανότητα για στυγνή βία με στόχο το μέγιστο κακό, την προδοσία και την δημιουργία χάους στην κοινωνία. Μετά από αυτή την αρχική διαπίστωση το κοινό καθησυχάζεται με την επιβεβαίωση ότι υπάρχει ένας ηθικός λυτρωτής που στο τέλος θα εμποδίσει το κακό να θριαμβεύσει.

Οι προσπάθειες του ντετέκτιβ τελικά επαναφέρουν τον κόσμο σε μια κατάσταση ασφάλειας, σταθερότητας και ισορροπίας.

Άλλοι χαρακτήρες

Συχνά υπάρχει ένας βοηθός του ντετέκτιβ. Βρίσκεται εκεί είτε για να προσφέρει μια κωμική νότα στην ιστορία είτε για να του εξηγεί ο ντετέκτιβ τις σκέψεις του και να μεταδίδονται με αυτόν τον τρόπο στο κοινό.

Παρουσιάζεται επίσης ένα ή περισσότερα μέλη της τοπικής αστυνομίας που είτε έρχεται σε κόντρα με τον ντετέκτιβ είτε τον συμβουλεύεται. Σε κάθε περίπτωση, αδυνατεί να λύσει μόνος του τον γρίφο και μονίμως βρίσκεται σε αδιέξοδα.

Ο κακός, είναι ένα πρόσωπο αχαλίνωτης σκληρότητας, του οποίου η αποφασιστικότητα και η ευφυΐα είναι σχεδόν ίσα με του ήρωα.

Ο ρόλος της γυναίκας στο detectivemystery έργο

Η γυναίκα σε αυτές τις ιστορίες παίζει διπλό ρόλο. Από την μία δημιουργεί μιας μορφής σχέση με τον πρωταγωνιστή (αισθηματική, ερωτική, ανταγωνιστική ή μυστηριακή). Από την άλλη αποτελεί το πρόσωπο που κάποια στιγμή θα κινδυνεύσει και ο ντετέκτιβ θα πρέπει να σώσει.

Από την μία βλέπουμε μία «τίγρη», μια δυναμική, αποπλανητική  και αποφασιστική γυναίκα (femme fatal) και από την άλλη μία «γατούλα» που έχει ανάγκη από φροντίδα και προστασία.

Τις περισσότερες φορές ο ντετέκτιβ τη θεωρεί ύποπτη και πάντοτε κάτι κρύβει.

ντετέκτιβ-femme-fatal

Η σχέση του ντετέκτιβ με το κοινό

Διαπράττεται ένα έγκλημα (ή μια σειρά εγκλημάτων) που απειλεί την κοινωνική τάξη. Όλη η ιστορία παρουσιάζεται ως παζλ που καλείται να συνθέσει το κοινό ταυτόχρονα με τον πρωταγωνιστή ήρωα. Στο τέλος ο ήρωας θα ταξινομήσει όλα αυτά τα μπερδεμένα στοιχεία κάνοντας το κοινό να σκεφτεί είτε «καλά το είχα φανταστεί» είτε, στα πιο πετυχημένα έργα, «έπρεπε να το είχα καταλάβει».

Ο χαρακτήρας του ντετέκτιβ μέσα στο χρόνο

Μέχρι το 1940 ο ντετέκτιβ θα είναι κατά κόρον έξυπνος, πολυμήχανος, τζέντλεμαν με τις γυναίκες, ανωτέρας ηθικής και πνευματικού αναστήματος. (βλπ. Sherlock Holmes, Simon Templar).

Προς το τέλος της δεκαετίας του ’30, εμφανίζεται ο σκληρός Αμερικάνος με τις γροθιές του πάντοτε έτοιμες για καυγά, συχνά κι ο ίδιος ύποπτος για κάποιο έγκλημα. Το ποιόν του ήταν πιο κοντά στον εγκληματία που ξεσκέπαζε παρά στον αστυνομικό. (βλπ. Philip Marlowe, Michael Shayne, Boston Blackie).

Ανάμεσα σε αυτά τα δύο άκρα υπήρχε και η ενδιάμεση κατηγορία, όπως ήταν ο πονηρός Charlie Chan, ο αινιγματικός Mr. Moto και  ο ντροπαλός Nero Wolfe.

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου ο ντετέκτιβ παρέμεινε ο ίδιος. Η αποστολή του όμως πλέον δεν ήταν να βρει τον δολοφόνο αλλά να ματαιώσει τα διαβολικά σχέδια των εχθρών του έθνους από κατασκόπους, σαμποτέρ και γενικά πρόσωπα των δυνάμεων του Άξονα.

Το κίνημα των Πολιτικών Δικαιωμάτων και το φεμινιστικό κίνημα, από το τέλος της δεκαετίας του ’70 και μετά αμφισβητούσαν το πρότυπο του λευκού αρρενωπού ηγεμόνα. Για να δημιουργηθεί μια ισορροπία, οι συγγραφείς έβαλαν δίπλα στον ντετέκτιβ ένα συνεργάτη που ήταν άλλης εθνικότητας, άλλου χρώματος, άλλης κουλτούρας ή άλλου φίλου – πάντοτε όμως αυτός ο συνεργάτης ήταν υποδεέστερος του κεντρικού ήρωα.

Ο τύπος αρρενωπότητας του ήρωα έχει ριζικά αλλάξει από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 και μετά. Ο ήρωας πλέον είναι ευάλωτος και έχει συναισθήματα. Ανήκει στην εργατική μεσαία τάξη και έχει μια σχετική μόρφωση και γνώσεις. Έχει οικογένεια, συγγενείς και φίλους.

Σε αντίθεση με το παρελθόν, είναι συχνότερα μέλος της κρατικής αστυνομίας παρά ανεξάρτητος ντετέκτιβ ενώ μπορεί να είναι και ιατροδικαστής.

ντετέκτιβ-Nero-Wolfe-Charlie-Chan

Η ταυτότητα διάσημων ντετέκτιβ

Ας δούμε λοιπόν μερικά παραδείγματα από τον τύπο και τις συνήθειες κάποιων από τους πιο διάσημους ντετέκτιβ.

C. Auguste Dupin (Σαρλ Ογκαστ Ντυπέν)

Πατέρας: Edgar Allan Poe (19.01.1809 – 07.10.1849)
Πρώτη ιστορία: «The Murders in the Rue Morgue», (1841). Έχει εμφανιστεί συνολικά σε 3 ιστορίες του Poe.
Τόπος δράσης: Παρίσι
Διεύθυνση: Κατοικεί σε μια φτωχική συνοικία του Παρισιού, Faubourg στο Saint Germain. Το σπίτι του είναι ένα παλιό αρχοντικό.
Τόπος γέννησης: Παρίσι
Παρελθόν: Προέρχεται από μια πλούσια οικογένεια που έχει πτωχεύσει. Ντύσιμο: Αριστοκρατικό
Χόμπι: Ανάγνωση βιβλίων (βιβλιοφάγος)
Όπλο: Παλαιό γαλλικό πιστόλι
Κάπνισμα: Πίπα από σεπιολίτη (meerschaum pipe).
Μεταφορικό μέσο: Περπάτημα
Συνεργάτης: Τις ιστορίες του μας αφηγείται ο ανώνυμος φίλος και συγκάτοικός του.

Χαρακτήρας:, Ευπατρίδης, εκκεντρικός, σνομπ και αριστοκράτης, φέρει τον τίτλο του ιππότη (Chevalier). Ζει κυρίως με την ανοχή των πιστωτών του.
Ευφυέστατος και μορφωμένος, κάνει συλλογισμούς στηριζόμενος στην μαθηματική ακολουθία σκέψεων. Κάτι που δεν μπορεί κάνει η «παραδοσιακή και απαρχαιωμένη», όπως λέει, Αστυνομία του Παρισιού. Η μέθοδος του Dupin είναι να ταυτιστεί με τον εγκληματία και να μπει μέσα στο μυαλό του.

Σχόλια: Είναι ο πρώτος ντετέκτιβ στην ιστορία του αστυνομικού μυθιστορήματος, αν και στην πραγματικότητα δεν είναι επαγγελματίας ντετέκτιβ.

ντετέκτιβ-Auguste-Dupin

Sherlock Holmes (Σέρλοκ Χολμς)

Πατέρας: (sir) Arthur Conan Doyle (22.05.1859 – 07.07.1930)
Πρώτη ιστορία: «Σπουδή στο Κόκκινο», 1887
Τόπος δράσης: Δρα κυρίως στο Λονδίνο αλλά και στη βρετανική επαρχεία γενικότερα.
Τόπος κατοικίας: Κατοικεί στο Λονδίνο (221b Baker Street) σε ένα μονίμως ακατάστατο από τον ίδιο, σπίτι.
Τόπος γέννησης: Λονδίνο.
Ηλικία: Διανύει την πέμπτη δεκαετία της ζωής του.
Εμφάνιση: Ψηλός, γύρω στο 1,80, αδύνατος, έχει γκρίζα επιβλητικά μάτια και γερακίσια μύτη. Έχει λεπτά, νευρώδη δάχτυλα.
Ντύσιμο: Κάπα, κυνηγετικό καπέλο (σήμα κατατεθέν, αν και στην πραγματικότητα το φόρεσε μόνο σε μία ιστορία), καφέ τουίντ κουστούμι και καφέ παντελόνι. Στο διαμέρισμα του συχνά φοράει την ρόμπα του. Χόμπι: Παίζει βιολί
Γνώσεις: Χημεία, βοτανολογία, γεωλογία

Όπλο: Αν και έχει περίστροφο, δεν το χρησιμοποιεί συχνά. Χρησιμοποιεί με μεγάλη τεχνική διάφορα αντικείμενα, όπως ραβδί, ομπρέλα, κ.ά. Γνωρίζει Μπαρτίτσου, μια αγγλική πολεμική τέχνη εμπνευσμένη από την Ιαπωνία.
Κάπνισμα: Τσιμπούκι αλλά σνιφάρει και κόκα.
Μεταφορικό μέσο: κινείται με άμαξα (ταξί της εποχής).
Γυναίκες: απόμακρος με τις γυναίκες

Χαρακτήρας: Ο ερασιτέχνης αστυνομικός είναι ιδιοφυΐα αλλά ένα πλάσμα αλλόκοτο, σχεδόν μη ανθρώπινο. Εφαρμόζει ένα αυστηρό, σχεδόν επιστημονικό, πλαίσιο στις περιπτώσεις που ερευνά και μπορεί από ένα μικρό αποτύπωμα, από το πιο ευκαταφρόνητο εύρημα να μπει στην ψυχολογία ενός στυγνού εγκληματία. Ιδιόρρυθμος, επιτηδευμένος, δανδής, μποέμικος τρόπος ζωής, άλλοτε φλεγματικός και άλλοτε πολύ κυκλοθυμικός, καταθλιπτικός, και σχεδόν αλαζόνας… αδιαφορεί για τους ανθρώπους και τους ξεμπροστιάζει ακόμη και όταν αυτό δεν χρησιμεύει σε τίποτα.

Μανία: Να συντρίψει τον Μοριάρτι.
Συνεργάτης: κολλητός με τον γιατρό John Watson (που του αρέσει να τον υποτιμά με τη χαρακτηριστική φράση: «Στοιχειώδες Γουότσον, στοιχειώδες…»)
Σχόλια: Πολλές φορές παθιάζεται με τις υποθέσεις του με αποτέλεσμα να ξεχνάει ακόμη και να φάει. Οι αντίπαλοι του τον υπολογίζουν όσο κανέναν, διότι ξέρουν πως δεν μπορούν να τον ξεγελάσουν.

ντετέκτιβ-Sherlock-Holmes

Hercule Poirot (Ηρακλής Πουαρό)

Μητέρα: Agatha Christie (15.09.1890 – 12.01.1976)
Πρώτη ιστορία: «Μυστήρια υπόθεση στο Στάιλς», 1920
Τόπος δράσης: Δρα σε όλη την Αγγλία άλλα και σε εξωτικά μέρη.
Τόπος κατοικίας: Στην οδό Whitehaven Mansions W1  στο διαμέρισμα 203.
Τόπος γέννησης: Μεγαλωμένος κοντά στην πόλη Spa του Βελγίου. Ηλικία: Γύρω στα εξήντα.

Εμφάνιση: Παχύς, ελάχιστα ψηλότερος από 1,62, αλλά στέκεται με μεγάλη αξιοπρέπεια. Το μουστάκι του είναι πολύ δύσκαμπτο και στρατιωτικό και το λαδώνει με κερί ή το βάφει με φούμο και του βάζει ειδικό δίχτυ την ώρα του ύπνου, για να μη χάνει το τσιγκελωτό σχήμα του.

Ντύσιμο: Σχολαστικός με την εμφάνιση του. Προσεγμένο κομψό ντύσιμό, λουστρινένια παπούτσια.
Χόμπι: Να καλλιεργεί κολοκύθες.
Όπλο: Αποφεύγει να χρησιμοποιεί.

Συνεργάτης: Ο πρώην αξιωματικός του βρετανικού στρατού Arthur Hastings, ο οποίος δρα συμπληρωματικά. Ο Hastings ωστόσο, παντρεύεται και οι δρόμοι τους χωρίζουν, υπογραμμίζοντας την κατά κύριο λόγο μοναχική πορεία του Πουαρό.

Χαρακτήρας: Ιδιότροπος, ιδιόρρυθμος, λαίμαργος,  νάρκισσος, του αρέσει να κρυφακούει και να κρυφοκοιτάζει, δεν έχει ιδιαίτερα φίλους. Έχει μεγάλη πίστη στις ικανότητές του και τη διαίσθησή του, αν και δουλεύει κυρίως με το μυαλό.

Γυναίκες: Δεν έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το άλλο φύλο.
Σχόλια: Η Αγκάθα Κρίστι εμπνεύστηκε τον ήρωά της από τους Βέλγους πρόσφυγες κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, στην ένταξη των οποίων συμμετείχε. 

ντετέκτιβ-Ηρακλής-Πουαρό

Miss Marple (Miss Jane Marple) (Μις Μαρπλ)

Μητέρα: Agatha Christie (15.09.1890 – 12.01.1976)
Πρώτη ιστορία: Το διήγημα «The Tuesday night club», 1927. Το πρώτο μυθιστόρημα που εμφανίστηκε ήταν το «The Murder at the Vicarage», 1930.
Τόπος δράσης: και δρα σε όλη την Αγγλία, κυρίως στην επαρχία.
Τόπος κατοικίας: Ζει στο St. Mary Mead, ένα επαρχιακό χωριό στην Αγγλία.
Τόπος γέννησης: Αγγλία

Παρελθόν: Δεν γνωρίζουμε πολλά, πέρα από το ότι σπούδασε σε ένα Ιταλικό σχολείο, ενώ γνωρίζει ανθρώπινη ανατομία. Πάντως ζει άνετα ενώ (πλέον?) δεν εργάζεται. Την βοηθάει οικονομικά ο ανιψιός της Raymond West, γνωστός συγγραφέας.

Ηλικία: ηλικιωμένη
Ντύσιμο: Απλοϊκό αλλά προσεγμένο. Συνήθως με τουίντ και καπελάκι. Χόμπι: Πλέξιμο, κηπουρική, κουτσομπολιό
Όπλο: Δεν χρησιμοποιεί.
Μεταφορικό μέσο: Πολύ συχνά το τραίνο. Σπανιότερα, το αυτοκίνητο κάποιου φίλου της.

Συνεργάτης: Σε κάποιες ιστορίες συνεργάζεται με τον Sir Henry Clithering, συνταξιούχο επίτροπο της Μητροπολιτικής Αστυνομίας.
Σύζυγος: Δεν παντρεύτηκε ποτέ.

Χαρακτήρας: Μια κουτσομπόλα, μοναχική γεροντοκόρη, ευγενική και παραδοσιακή, που όμως, πίσω από αυτή την βιτρίνα κρύβεται μια οξυδερκή εξυπνάδα που οι εγκληματίες αδυνατούν να υποπτευθούν. Ιδιαίτερα την ικανότητα σύνδεσης λεπτομερειών και γεγονότων, συνδυάζοντας συχνά και στοιχεία από την παρελθοντική της εμπειρία.

Σχόλια: Η Κρίστι δεν περίμενε ποτέ ότι η δεσποινίς Marple θα συναγωνιζόταν τον Poirot στην αγάπη του κοινού.

ντετέκτιβ-Miss-Marple

Commissaire Jules Maigret (επιθεωρητής Μεγκρέ)

Πατέρας: Georges Joseph Christian Simenon (13.02.1903 – 04.09.1989) Πρώτη ιστορία: «Κίτρινος σκύλος», 1931 
Τόπος δράσης: Γαλλία
Ηλικία: μεσήλικας
Εμφάνιση: ελαφρώς υπέρβαρος
Ποτό: Γενικά αλκοόλ
Κάπνισμα: μανιώδης καπνιστής πίπας
Γυναίκες: είναι παντρεμένος εδώ και χρόνια με μια σύζυγο που τυχαίνει να είναι καλή μαγείρισσα.

Χαρακτήρας: είναι απότομος, βαρύς, με λιγοστό χιούμορ, ατάραχος, που χρησιμοποιεί τη διαίσθησή του, συλλαμβάνει την ατμόσφαιρα, ερευνά σχολαστικά κάθε πιθανό τεκμήριο και μπαίνει στο πετσί των νευρωτικών δολοφόνων, προκειμένου να κατανοήσει τα κίνητρά τους και να τους συλλάβει.

Σχόλια: Ο Μεγκρέ έχει να κάνει με ανθρώπους του υποκόσμου, πόρνες και μαστροπούς, ναρκομανείς, κλεφτρόνια, συμμορίες, λαθρομετανάστες και γενικά ένα καταχθόνιο περιβάλλον, αλλά δεν διστάζει να τα βάλει και με την Παρισινή αριστοκρατία.

ντετέκτιβ-επιθεωρητής-Maigret

Philip Marlowe (Φίλιπ Μάρλοου)

Πατέρας: Raymond Chandler (23.07.1888 – 26.03.1959)
Πρώτη ιστορία: «Ο μεγάλος ύπνος», 1939
Τόπος δράσης: Η Πόλη των Αγγέλων.
Τόπος κατοικίας: Μένει σε παλιό διαμέρισμα χωρισμένο στα δύο (μισό σπίτι, μισό γραφείο) στο Hollywood – Los Angeles σε ένα απεριποίητο και παρακμιακό κτίριο.
Παρελθόν: Έχει δουλέψει στο γραφείο του εισαγγελέα.

Ηλικία: Τριάντα τριών ετών.
Εμφάνιση: Μέσο ανάστημα, καλή φυσική κατάσταση, ελαφρώς κατσαρά μαλλιά.
Ντύσιμο: Καπαρντίνα, κοστούμι και καπέλο
Χόμπι: του άρεσε το σκάκι (παιχνίδι που απαιτεί σκέψη) και η ποίηση (χώρος που βρίσκεται σε αντίθεση με τη σκληρή καθημερινή πραγματικότητα του βιοποριστικού του επαγγέλματος).
Όπλο: Colt (και ό,τι βρει μπροστά του).
Μεταφορικό Μέσο: Αυτοκίνητο Πακάρ καμπριολέ

Ποτό: Ουίσκι σκέτο συνήθως, έμφαση στα καθαρά ποτά.
Κάπνισμα: Πίπα αλλά και τσιγάρο.
Γυναίκες: γοητεύεται από τις γυναίκες (αλλά γοητεύει κιόλας). Τον ελκύουν οι μοιραίες γυναίκες. Τον αφήνει αδιάφορο ο τύπος της γυναίκας που είναι συγκροτημένη, μετρημένη και έτοιμη να κάνει τα πάντα γι’ αυτόν.

Χαρακτήρας: Έξυπνος – όχι όμως και σαΐνι. Δεν λέει όχι στην σκληρή δουλειά – μόνο όμως όταν απαιτείται. Μοναχικός, θλιμμένος, είρων, πεισματάρης, έντιμος. Παραμένει ψύχραιμος ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές.
Μανία: Να παραμένει τίμιος και αξιοπρεπής σε ένα απολύτως διαβρωμένο περιβάλλον.
Σχόλια: συχνά βρίσκεται στο λάθος μέρος – τη λάθος στιγμή.

ντετέκτιβ-Philip-Marlowe

Judge Dee (Δικαστής Τι)

Πατέρας: Robert Hans van Gulik (09.08.1910 – 24.09.1967)
Πρώτη ιστορία: «Celebrated Cases of Judge Dee», 1949
Τόπος δράσης: Κίνα, την περίοδο της δυναστείας των Τανγκ. Διάφορες επαρχίες της αχανούς αυτοκρατορίας, όπως Χαν-γιουνάν, Που-γιανγκ, Πέι-τσόου.
Παρελθόν: Ο δικαστής Τι ήταν ιστορικό πρόσωπο. Έζησε από το 630 ως το 700 μ.Χ. και υπήρξε λαμπρός ντετέκτιβ και σημαντικός πολιτικός άνδρας.

Τόπος γέννησης: Κίνα (το 630 στην επαρχία Τάι-γιουάν).
Ηλικία: Από 33 ετών ως τον θάνατό του.
Εμφάνιση: Φαβορίτες και μακριά γένια, που τα χαϊδεύει συχνά.
Ντύσιμο: Φοράει γούνινο παλτό και καπέλο με πτερύγια.
Χόμπι: Διαβάζει ιατρικά και επιστημονικά βιβλία.

Όπλο: Δεν χρησιμοποιεί.
Ποτό: Τσάι (γιασεμί αν υπάρχει) και ρύζι, φυσικά.
Μεταφορικό μέσο: Άλογο ή Παλανκίνο (με τέσσερις βαστάζους). Συνεργάτης: πιστός του υπάλληλος, ο λοχίας Hoong Liang
Γυναίκες: Έχει τρεις γυναίκες.

Χαρακτήρας: Πανίσχυρος, σκληρός, άκαμπτος και δεν συγχωρεί στο εαυτό του περιθώρια λάθους. Πάντα λειτουργεί με γνώμονα την ευφυΐα και τη λογική του, ενώ είναι αγέρωχος και αδιάβλητος. Είναι επηρεασμένος από τον Κομφούκιο ενώ αποστρέφεται τον Βουδισμό και τον Ταοϊσμό.

Σχόλια: Για να φέρει σε πέρας το έργο του, αν και δικαστής επισκέπτεται πανδοχεία, ταβέρνες, καπηλειά, τεϊποτεία, οίκους ανοχής. Παρόλα αυτά, συχνά οι ένοχοι επίλεκτα μέλη της καλής κοινωνίας. Έχει εξιχνιάσει τουλάχιστον 25 υποθέσεις που έχουν περιγράφει σε βιβλία.

ντετέκτιβ-Δικαστής-Dee

Harry Hole (Χάρυ Χόλε)

Πατέρας: Jo Nesbo (29.03.1960 – )
Πρώτη ιστορία: «The bat», 1997
Τόπος δράσης: Νορβηγία. Κυρίως Oslo αλλά και Burgen.
Τόπος κατοικίας: Sofies Gate, Bislett, Oslo
Παρελθόν: Ταραχώδη παιδική ηλικία. Με τον πατέρα του δεν έχει καλή σχέση ενώ η μητέρα του πέθανε από καρκίνο όταν ο Harry ήταν 20 χρονών.

Ηλικία: Γεννήθηκε το 1965
Όπλο: Αποφεύγει να χρησιμοποιεί.
Ποτό: Jim Beam. Πρώην αλκοολικός, στις περισσότερες ιστορίες ξεκινάει έχοντας το κομμένο και ξανακυλάει όταν η έρευνα οδηγεί σε αδιέξοδο. Κάπνισμα: Τσιγάρα.

Συνεργάτης: Δουλεύει μόνος ενώ οι συγκρούσεις με συναδέλφους είναι συχνές. Αν και στις πρώτες ιστορίες άνηκε στην Αστυνομία του Oslo, τελικά τα παράτησε και τελευταία τους βοηθάει απλώς στην επίλυση δύσκολων υποθέσεων. Έχει λίγους φίλους.

Χαρακτήρας: Εξαιρετικά περίπλοκος χαρακτήρας και επιρρεπείς στη κατάθλιψη. Είναι έξυπνος, γεμάτος εμμονές, υπερβολικά ξεροκέφαλος. Χρησιμοποιεί ανορθόδοξες και μερικές φορές παράνομες μεθόδους στις έρευνές του. Έχει κυνική στάση απέναντι στη ζωή.

Γυναίκες: Έχε μια μικρότερη αδελφή η οποία έχει σύνδρομο Down. Έχει μια σοβαρή σχέση με την Rakel Fauke η οποία έχει έναν γιο, τον Oleg. Πρόσφατα την παντρεύτηκε. Η προσωπική του ζωή όμως επηρεάζεται από το επάγγελμά του, που έχει αφήσει το στίγμα του στην ψυχή του.

ντετέκτιβ-Harry-Hole

Οι Έλληνες ντετέκτιβ

Γιώργος Μπέκας

Πατέρας: Γιάννης Μαρής (Γιάννης Τσιριμώκος) (26.01.1916 – 13.11.1979) Πρώτη ιστορία: «Έγκλημα στο Κολωνάκι», 1953
Τόπος δράσης: Αθήνα
Διεύθυνση: Μένει σε παλιά μονοκατοικία πίσω από την Ακρόπολη Παρελθόν: Έχει 30 χρόνια θητεία στην αστυνομία. Είναι Διοικητής Του Γ’ παραρτήματος Ασφαλείας Αθηνών. (Αργότερα στη Γενική Ασφάλεια). Τόπος γέννησης: Αθήνα

Ηλικία: Στις πρώτες ιστορίες, γύρω στα πενήντα. Προς το τέλος είχε συνταξιοδοτηθεί αλλά συνεργαζόταν με κάποια κρατική μυστική υπηρεσία ασφαλείας.
Εμφάνιση: Μετρίου αναστήματος, με περιττά κιλά, λίγο κοκκινωπός, με “Χιτλερικό” μουστάκι.
Ντύσιμο: Άχαρος, μοιάζει με μπακάλη με κουστούμι

Όπλο: Ό,τι βρει μπροστά του. Σπάνια χρησιμοποιούσε το όπλο του. Ποτό: Κονιάκ
Κάπνισμα: Σκέτα, που κόβει στη μέση και τα καπνίζει με πίπα. Μεταφορικό μέσο: Αποφεύγει την οδήγηση
Γυναίκες: Υποδειγματικός οικογενειάρχης, παντρεμένος με την Ευανθία. Μαζί είχαν μια κόρη.

Χαρακτήρας: Μικροαστός, λαϊκός (και λίγο πρωτόγονος), ηθικός, κάνει τον αφελή στις ανακρίσεις αλλά είναι πανέξυπνος και δαιμόνιος. Δείχνει πάντα κουρασμένος. Του αρέσει ο κινηματογράφος και καθόλου η ποίηση.

ντετέκτιβ-αστυνόμος-Μπέκας

Αστυνόμος Κώστας Χαρίτος

Πατέρας: Πέτρος Μάρκαρης (1937 – )
Πρώτη ιστορία: «Νυχτερινό Δελτίο», 1995
Τόπος δράσης: Επικεφαλής του Τμήματος Ανθρωποκτονιών της Αστυνομικής Ασφάλειας Αθηνών, στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας.
Τόπος γέννησης: Κάποιο χωριό της Ηπείρου.

Παρελθόν: Γιος «ενωματάρχη», ο Χαρίτος είναι Έλληνας αστυνομικός, έχει υπηρετήσει στην Αστυνομία κατά τη διάρκεια της Επταετίας, και αν και δεν ασχολείται ιδιαίτερα με την πολιτική οι θέσεις του κλίνουν προς τη δεξιά. Ηλικία: Διανύει πλέον τη μέση ηλικία.
Χόμπι: Η ανάγνωση λεξικών.

Φαγητό: Ο Χαρίτος απολαμβάνει τη μαγειρική της γυναίκας του, ιδιαίτερα τα γεμιστά της. Πάραυτα συχνά επιλέγει να τρώει ένα σουβλάκι απ’ έξω. Μεταφορικό μέσο: Αυτοκίνητο, ένα παλιό Fiat 131 Mirafiori το οποίο στα «Ληξιπρόθεσμα Δάνεια»  αναγκάζεται να αντικαταστήσει με ένα Seat Ibiza ενόψει του γάμου της κόρης του.
Συνεργάτης: Γκίκας (Προϊστάμενος του), Ζήσης (φίλος του)

Γυναίκες: Μικροαστός οικογενειάρχης, ζει με τη γυναίκα του, την Ανδριανή, στο Παγκράτι. Η μοναχοκόρη τους, η Κατερίνα, στα πρώτα βιβλία διδακτορική φοιτήτρια Νομικής στη Θεσσαλονίκη, ενώ στη συνέχεια εργάζεται ως δικηγόρος, παντρεμένη με τον γιατρό Φάνη.

Χαρακτήρας: Καθημερινός χαρακτήρας με ανθρώπινες αδυναμίες.  Αναπολεί με νοσταλγία το παρελθόν και αντιδρά στις αλλαγές. Δεν καταδικάζει ευθέως την ψυχολογική ή φυσική βία της αστυνομίας και ενίοτε εκφέρει σεξιστικά ή ρατσιστικά σχόλια με ένα όμως πικρό χιούμορ να κρύβεται από πίσω. Δεν διστάζει να ασκήσει κριτική και στην ίδια την αστυνομία.

Σχόλια: Αρνείται πεισματικά να μάθει να χρησιμοποιεί τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και να ‘εκσυγχρονίσει’ έτσι τις έρευνές του. Αν υπάρχει όμως κάτι που απεχθάνεται περισσότερο από την πληροφορική ο Αστυνόμος Χαρίτος, είναι τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και οι λειτουργοί τους.

ντετέκτιβ-Κώστας-Χαρίτος

Σημείωση

Φυσικά υπάρχουν πολλοί άλλοι detective που έχουν μείνει στην ιστορία είτε μέσα από μυθιστορήματα είτε μέσα από κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές. Σταδιακά θα αναφερθούμε σε αυτούς και σε επόμενα άρθρα, μιας και πρόκειται για πολύ αγαπημένο μου θέμα.

Άλλωστε, όπως είχε πει κι ο Βρετανός μυθιστοριογράφος και πολιτικός, John Buchan (26.08.1875 – 11.02.1940):

«Κάθε άνθρωπος στο βάθος της καρδιάς του πιστεύει ότι είναι γεννημένος ντετέκτιβ».

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ