Kurt Cobain: Από τους Nirvana σε Nιρβάνα στα 27 του έτη

Αυτοκτονία ή Δολοφονία;

(σημ: «Νιρβάνα» είναι λέξη σανσκριτική που σημαίνει «σβήσιμο φλόγας» και χρησιμοποιείται ως θρησκευτικός, φιλοσοφικός και πνευματικός όρος)

Αν και δεν πιστεύω ότι υπάρχει μουσικόφιλος και ιδιαιτέρως ροκάς που να μην τον γνωρίζει (ιεροσυλία!), οφείλω να γράψω λίγα πράγματα για την βιογραφία του πριν μπούμε στο μυστήριο του θανάτου του.

Ο Kurt Cobain (20.02.1967-05.04.1994) ήταν Αμερικανός μουσικός που έγινε διάσημος ως ο ιδρυτής, ο κύριος συνθέτης, ο κιθαρίστας και φυσικά ο τραγουδιστής του συγκροτήματος Nirvana.
Οι Nirvana σχηματίστηκαν στην Ουάσιγκτον το 1987 από τον Cobain και τον μπασίστα Krist Novoselic ενώ άλλαξε διάφορους ντράμερς μέχρι να καταλήξει το 1990 στον Dave Grogl. Τελικά το συγκρότημα διαλύθηκε το 1994 με τον θάνατο του Cobain.

Ο Cobain θεωρήθηκε πρωτοπόρος της εναλλακτικής ροκ (alternative rock) μουσικής ενώ τα ΜΜΕ τον έχουν βαφτίσει ως τον βασικότερο εκπρόσωπο της γενιάς που αποκαλείται «Generation X». «Ύμνος» αυτής της γενιάς φυσικά είναι το «Smells like teen spirit».

Αν και δεν είχε δηλώσει ποτέ ξεκάθαρη πολιτική θέση, θεωρούνταν ακροαριστερός. Εναντιώνονταν μάλιστα ανοιχτά σε κάθε μορφή κοινωνικής ανισότητας και προκατάληψης που συναντούσε.

Ο Cobain είχε παντρευτεί στις 24 Φεβρουαρίου 1992 την Courtney Love, τραγουδίστρια του rock συγκροτήματος Hole (στην πορεία έκανε καριέρα και ως ηθοποιός, καριέρα μάλιστα που εξακολουθεί να κάνει μέχρι και σήμερα). Μαζί κάνανε μια κόρη, την Francis Bean.
Από νωρίς το ζευγάρι αντιμετώπιζε θέματα εθισμού σε ναρκωτικές ουσίες. (Κινδύνεψαν μάλιστα να χάσουν και την επιμέλεια της κόρης τους όταν ήταν λίγων ημερών).

Στις 4 Μαρτίου 1994, η Love κάλεσε ασθενοφόρο επειδή ο Cobain ήταν αναίσθητος εξαιτίας του συνδυασμού μεγάλης ποσότητας σαμπάνιας και αρκετών υπνωτικών χαπιών Rohypnol. Τα συγκεκριμένα χάπια του τα είχε προμηθεύσει η ίδια η Love. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο όπου παρέμεινε 5 ημέρες.
Στις 18 Μαρτίου, η Love κάλεσε, αυτή τη φορά, την αστυνομία επειδή ο Cobain είχε κλειδωθεί σε ένα δωμάτιο μαζί με χάπια και ένα όπλο.

Στις 25 Μαρτίου, η Love κανόνισε μια συνάντηση με φίλους και συνεργάτες του Cobain για να πείσουν τον Cobain να μπει σε ένα πρόγραμμα αποτοξίνωσης.
Στις 30 Μαρτίου, ο Cobain τελικά πήγε στο Exodus Recovery Center στο Los Angeles για να ξεκινήσει αποτοξίνωση. Την επόμενη νύχτα όμως απέδρασε από το νοσοκομείο και επέστρεψε στο Seattle χωρίς όμως κανένας να γνωρίζει που βρισκόταν.

Στις 3 Απριλίου, η Love προσέλαβε τον ιδιωτικό ντετέκτιβ Tom Grant για να βρει τον Cobain.
Στις 8 Απριλίου 1994, ο Gary Smith, ηλεκτρολόγος που είχε πάει στο σπίτι του Cobain στη λίμνη Washington για να εγκαταστήσει ένα σύστημα ασφαλείας, βρήκε τον Kurt Cobain νεκρό μέσα στο θερμοκήπιο του. Σύμφωνα με την ιατροδικαστική έκθεση, ο θάνατός του Cobain έγινε στις 5 Απριλίου 1994 και προήρθε από αυτοπυροβολισμό. Στο σώμα του βρέθηκε πολύ μεγάλη ποσότητα από ηρωίνη και ηρεμιστικά χάπια.
Στον ίδιο χώρο βρέθηκε ένα χειρόγραφο σημείωμα του Cobain που απευθυνόταν στον παιδικό, φανταστικό του φίλο Boddah και έγραφε:

Τελικά ήταν αυτοκτονία ή Δολοφονία;

Οι επικριτές ισχυρίζονται ότι η υπόθεση θα έπρεπε εξαρχής να είχε διερευνηθεί ως ανθρωποκτονία και όχι κατευθείαν με το συμπέρασμα της αυτοκτονίας. Ας δούμε λοιπόν κάποιες από αυτές τις Εναλλακτικές θεωρίες:

Richard Lee
Ο πρώτος που αντιτάχθηκε δημοσίως στην αναφορά αυτοκτονίας ήταν ο οικοδεσπότης του «Seattle public access», Richard Lee. Μία εβδομάδα μετά το θάνατο του Cobain, ο Lee ξεκίνησε να δημοσιεύει μια σειρά που ονόμασε «ο Kurt Cobain δολοφονήθηκε» λέγοντας ότι υπήρχαν αρκετές ασυμφωνίες στις αναφορές της αστυνομίας.

Μία από αυτές αφορούσε τη φύση της έκρηξης του κυνηγετικού όπλου. Ο Lee απέκτησε ένα βίντεο που μαγνητοσκοπήθηκε από ιδιώτη στις 8 Απριλίου από ένα δέντρο έξω από το γκαράζ του Cobain. Το βίντεο δείχνει το σώμα του Cobain, στο οποίο παρατηρείται πολύ μικρότερη ποσότητα αίματος η οποία θα αντιστοιχούσε στην έκρηξη που είχε δημιουργήσει το όπλο στο κεφάλι του θύματος.

Tom Grant
Ο ιδιωτικός ντετέκτιβ που προσέλαβε η Love λίγες μέρες πριν τον θάνατο του Cobain είναι σίγουρος ότι πρόκειται για δολοφονία.
Ο Grant δήλωσε ότι τα γεγονότα γύρω από το θάνατο του Cobain «είναι γεμάτα ψέματα, αντιφάσεις και ασυνέπειες».

Καταρχήν ο Grant υποστηρίζει ότι ο Cobain δεν θα μπορούσε να έχει πάρει μια τόσο μεγάλη δόση ναρκωτικών και υπό αυτές τις συνθήκες, στη συνέχεια να ήταν σε θέση ούτε να σηκώσει την βαριά καραμπίνα Model 11 20-gauge. Πόσο μάλλον να την τοποθετήσει μπροστά του και να αυτοπυροβοληθεί.

Η ερμηνεία που δίνει ο Grant στο σημείωμα του Cobain είναι ότι δείχνει την πρόθεσή του να εγκαταλείψει την Love, τους Nirvana και τη μουσική βιομηχανία γενικότερα αλλά όχι ότι σκόπευε να αυτοκτονήσει. Το μοναδικό μέρος του σημειώματος που θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι μιλάει για αυτοκτονία, είναι οι τελευταίες σειρές. Σειρές που γράφτηκαν με μεγαλύτερα και πιο άτσαλα γράμματα κάτι που μπορεί και να μην έχει γραφτεί από τον ίδιο τον Cobain αλλά να έχει συμπληρωθεί από κάποιον τρίτο στη συνέχεια. Στην αρχική βέβαια εκτίμηση από την γραφολόγο της αστυνομίας Janis Parker είχε δηλωθεί ότι όλο το γράμμα ήταν γραμμένο από τον Cobain. Ωστόσο, η ειδησεογραφική εκπομπή του NBC, «Dateline», έστειλε ένα αντίγραφο του σημειώματος σε τέσσερις διαφορετικούς γραφολόγους και μόνο ο ένας κατέληξε στο ότι όλο το γράμμα είναι γραμμένο από τον Cobain. Οι υπόλοιποι τρεις δήλωσαν ότι το δείγμα είναι ασαφές για να εκφέρουν απόλυτη γνώμη, αλλά το γράψιμο στο τέλος τους φάνηκε ύποπτο.

Ο Grant σχολίασε επίσης ότι, παρότι ο Cobain δεν φορούσε γάντια, δεν βρέθηκαν τα δαχτυλικά του αποτυπώματα ούτε στο γράμμα ούτε καν στο στυλό που βρέθηκε στον τόπο του εγκλήματος και υποτίθεται ότι με αυτόν γράφτηκε.

Στο πτώμα του Cobain βρέθηκαν νιτρικά άλατα (GSR) από την εκπυρσοκρότηση της καραμπίνας, στα χέρια και το πρόσωπό του, κάτι απόλυτα φυσικό σε μία αυτοκτονία. Ο Grant όμως κατά την έρευνά του, απόδειξε ότι σε ένα μικρό δωμάτιο, αν κάποιος έχει τα χέρια του εκτεθειμένα (για παράδειγμα ανοιχτά και ψηλά, όπως κάνει κάποιος που απειλείται με όπλο) είναι φυσικό μέσω αέρα, να έχει GSR στα χέρια και το πρόσωπο, ακόμη κι αν κάποιος άλλος πυροβολεί.

Άλλο ένα στοιχείο που, σύμφωνα με τον Grant, δεν ερεύνησε η αστυνομία, ήταν ότι μέχρι να ανακαλυφθεί το σώμα του Cobain αλλά ενόσω ήταν νεκρός, κάποιος άλλος έκανε χρήση της πιστωτικής του κάρτας.
Σε ραδιοφωνική εκπομπή του Tom Leykis ο Grant δήλωσε ότι η Courtney Love και ο φίλος του ζευγαριού, Michael “Cali” DeWitt, συνωμότησαν για τη δολοφονία του Kurt Cobain.

Rosemary Carroll
Η δικηγόρος του Cobain δήλωσε στην εφημερίδα «The Sun», βέβαιη ότι το σημείωμα αυτοκτονίας του Cobain ήταν πλαστό. «Γνωρίζοντας τόσο καλά τον Cobain, την οικονομική του κατάσταση και τα σχέδια του για το μέλλον, είμαι σίγουρη ότι δεν θα έγραφε ποτέ κάτι τέτοιο».
Επιπλέον η δικηγόρος δήλωσε στον Tom Grant ότι ο Cobain της είχε ζητήσει να συντάξει διαθήκη που δεν θα περιλάμβανε την Love. Κι αυτό δίνει στην Love οικονομικό κίνητρο.

Φίλοι και οικογένεια
Αρκετοί από τους φίλους του Cobain, ακόμη και μέλη της οικογένειάς του, πιστεύουν επίσης ότι ο Cobain δολοφονήθηκε. Ο Hank Harrison, ο πατέρας της Courtney Love, δεν δίστασε να δηλώσει ότι η κόρη του είχε το κίνητρο, υπάρχουν ενδείξεις ότι η έρευνα δεν έγινε σωστά και η υπόθεση πρέπει να ξανανοίξει.

Τον Αύγουστο του 2005, ο Kim Gordon μέλος των Sonic Youth ρωτήθηκε για το θάνατο του Cobain σε μια συνέντευξη στο Uncut Magazine. Όταν ρωτήθηκε ποιο θεωρούσε ότι ήταν το κίνητρο του Cobain για αυτοκτονία, απάντησε: «Δεν πιστεύω καν ότι αυτοκτόνησε».
Στην ίδια συνέντευξη ο Thurston Moore, επίσης μουσικός και μέλος των Sonic Youth δήλωσε: «Ο Kurt πέθανε με πολύ σκληρό τρόπο. Δεν ήταν απλώς OD. Ο τρόπος που υποτίθεται ότι αυτοκτόνησε ήταν τόσο βίαιος που δεν ταιριάζει καθόλου σε ένα έξυπνο άτομο, μια πραγματική διάνοια και σίγουρα με καθόλου σημάδια επιθετικότητας. Κάτι δεν πάει καλά.»

Ian Halperin και Max Wallace
Κατά τη δική τους έρευνα για το βιβλίο τους «Who killed Kurt Cobain?» («ποιος δολοφόνησε τον Kurt Cobain;») που κυκλοφόρησε το 1999, οι δύο βραβευμένοι δημοσιογράφοι αποκάλυψαν ότι ο Cobain είχε απευθυνθεί σε μεγαλοδικηγόρο διαζυγίων γιατί ήθελε να χωρίσει την Love. To ζευγάρι είχε υπογράψει προγαμιαία συμφωνία και σε περίπτωση διαζυγίου η Love δεν δικαιούταν κανένα μέρος από την μεγάλη περιουσία του Cobain.
Το 2004, οι Halperin και Wallace συνεργάστηκαν με τον Tom Grant στο βιβλίο «Love and Death: The murder of Kurt Cobain».

Nick Broomfield
Ο σκηνοθέτης Nick Broomfield, αποφασίζοντας να ερευνήσει ο ίδιος τις θεωρίες γύρισε το ντοκιμαντέρ «Kurt & Love» και πήρε συνεντεύξεις από πολλά άτομα που σχετίζονταν με τον Cobain και την Love.
Μία από αυτές τις συνεντεύξεις ήταν και με τον αρχηγό του συγκροτήματος «Mentors» τον Eldon “El Duce” Hoke, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι η Love του είχε προσφέρει 50.000 $ για να σκοτώσει τον Cobain και να κάνει μάλιστα τον φόνο να μοιάζει με αυτοκτονία. Όμως δεν παρουσίασε κανένα αποδεικτικό στοιχείο που να μπορεί να αποδείξει τον ισχυρισμό του. Παρόλα αυτά, πέρασε από ανιχνευτή ψεύδους για αυτή του τη δήλωση από τον διάσημο εμπειρογνώμονα Dr. Edward Gelb. Ο Dr. Gelb στη συνέχεια δήλωσε ότι ο ανιχνευτής έδειξε ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Hoke έλεγε την αλήθεια. (Το πόσο αξιόπιστος μπορεί να είναι ο ανιχνευτής αποτελεί θέμα επόμενου άρθρου).

Επιπλέον ο Hoke ισχυρίστηκε ότι γνώριζε τον πραγματικό δολοφόνο του Cobain, αλλά ανάφερε μόνο το μικρό όνομα «Allen», λέγοντας ότι «αφήνω το FBI να κάνει τα υπόλοιπα». Οκτώ ημέρες μετά την βιντεοσκόπηση της συνέντευξης, στις 19 Απριλίου 1997, ο Eldon Hoke σκοτώθηκε όταν, αργά την νύχτα, πεζός και υπό την επήρεια αλκοόλ τον χτύπησε ένα φορτηγό τρένο.

FBI
Για δεκαετίες, η κυβέρνηση είχε κρατήσει κρυφά τα αρχεία σχετικά με τις θεωρίες συνωμοσίας για το θάνατο του Cobain.
Κατά καιρούς όμως, το FBI δημοσιοποιεί κάποια από τα αρχεία του που αφορούν παλαιότερες υποθέσεις από πολιτικούς ή celebrities. Αυτή τη φορά (2021) αποφάσισε να το κάνει για τον Cobain.
Αν και το αρχείο που δόθηκε στη δημοσιότητα ήταν μόνο 10 σελίδες, αναφερόταν ξεκάθαρα στην πιθανότητα ο θάνατος του rock star να ήταν από δολοφονία.

Ένα από τα στοιχεία ήταν ότι δεν βρέθηκαν τα αποτυπώματά του στο όπλο με το οποίο υποτίθεται ότι αυτοπυροβολήθηκε.
Ένα ακόμη στοιχείο είναι ότι στο υποτιθέμενο γράμμα αυτοκτονίας του Cobain, δεν αναφέρεται πουθενά ξεκάθαρα ότι επιθυμεί να δώσει τέλος στη ζωή του.
Άλλα ονόματα από μουσικούς που περιλαμβάνονται στις λίστες του το FBI είναι ο Notorious B.I.G. (βλπ άρθρο…) ως άλυτη δολοφονία, οι Monkees (για αντι-αμερικανικά «υποσυνείδητα μηνύματα»), ο Robin Gibb των Bee Gees (για ένα «δυνητικά απειλητικό» τηλεγράφημα που έστειλε σε δικηγορική εταιρεία) και ο John Denver (για υποτιθέμενες απειλές θανάτου εναντίον του το 1979).

Συμπέρασμα για τον θάνατο του Kurt Cobain

Κατά πόσο ο θάνατος του Kurt Cobain ήταν απλή αυτοκτονία ή δολοφονία, ίσως να μην το μάθουμε ποτέ. Το σίγουρο είναι όμως ότι για μια ακόμη φορά, ένας μεγάλος καλλιτέχνης έχασε πρόωρα τη ζωή του αφήνοντας ανεκπλήρωτο το σπουδαίο του έργο.

Το 1993, ο εκδότης του μουσικού περιοδικού «Rolling Stone», David Fricke, χαρακτήρισε τον Cobain ως τον «John Lennon» της alternative – grunge rock μουσικής.
Το 2014, ο Kurt Cobain εντάχθηκε στο «Rock and Roll Hall of Fame», τιμώμενος για τη συνεισφορά του στη μουσική. Εκεί, παρέα με τον John Lennon, τους Beatles, τους Rolling Stones, τον Elvis Presley, τον Bob Dylan, τους Doors, τον Bob Marley, και τα υπόλοιπα ιερά τέρατα, βρήκε τη θέση που του αξίζει…

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ