Μανώλης Δουρής

ένα «Πρωτοχρονιάτικο» αποτρόπαιο έγκλημα που “μαύρισε” την ψυχή της κοινής γνώμης  

«Ο καθένας στη θέση μου το ίδιο μπορεί να έκανε», είπε ο πατέρας που βίασε και δολοφόνησε τον 6χρονο γιο του.

Η εξαφάνιση

Παραμονή Πρωτοχρονιάς του 1994 και ο 6χρονος Νικόλας βγήκε έξω από το σπίτι του στην Ερμιόνη Αργολίδας για να παίξει. Από το απόγευμα που οι γονείς του, Μανώλης Δουρής και Γεωργία Δουρή, συνειδητοποίησαν ότι ο γιος τους είχε αργήσει να επιστρέψει, άρχισαν να τον αναζητούν. Το ίδιο βράδυ απευθύνθηκαν στην αστυνομία, στο Α.Τ. Κρανιδίου και δήλωσαν την εξαφάνιση.

Οι έρευνες

Άμεσα η αστυνομία έκρινε ότι πρέπει να ξεκινήσει την αναζήτηση του μικρού, χωρίς να περιμένει να περάσουν επιπλέον ώρες. (Το Amber Alert δεν υπήρχε εκείνη την εποχή).

Μαζί τους κινητοποιήθηκε όλη η τοπική κοινωνία της περιοχής. Εθελοντές και αστυνομικοί σαρώνουν την περιοχή, χωρίς όμως αποτέλεσμα.

Η ανακάλυψη του πτώματος

Το πτώμα του άτυχου Νικόλα βρήκε τελικά ο ίδιος ο Μανώλης Δουρής μαζί με έναν από τους γιούς του, ξημερώματα Πρωτοχρονιάς. Ήταν κρυμμένο πίσω από το μαντρότοιχο μιας αλάνας, σε μία απόσταση γύρω στα 250 μέτρα από το σπίτι της οικογένειας.

Το πόρισμα του ιατροδικαστή

Σύμφωνα με τον ιατροδικαστή Φίλιππο Κουτσάφτη, αιτία θανάτου του Νικόλα ήταν η ασφυξία, που προκλήθηκε από το κλείσιμο των αεροφόρων οδών, δηλαδή της μύτης και του στόματος, από τον δράστη.

Το 6χρονο αγόρι είχε πρώτα βιαστεί.

Η τραγωδία και τα ΜΜΕ

Η είδηση έγινε πρώτο θέμα στα ΜΜΕ, προκαλώντας την αγανάκτηση του κόσμου και την αγωνία για να βρεθεί ο ένοχος. Ακόμα και η κηδεία του 6χρονου παίχτηκε σε απευθείας μετάδοση από όλα τα τηλεοπτικά κανάλια.

Η οικογένεια του Νικόλα ήταν απαρηγόρητη. Ο χαροκαμένος πατέρας ήταν αυτός που περισσότερο απ’ όλα τα μέλη της οικογένειας, κέρδισε τη συμπόνοια του κόσμου. Ο Μανώλης Δουρής θρηνούσε και ορκίζονταν ότι θα βρει τον φονιά και θα τον κάνει να πληρώσει. Στο πλάι του, όλη η Ελλάδα πενθεί για την τραγωδία και του συμπαραστέκεται.

Οι έρευνες της αστυνομίας

Ο Μανώλης Δουρής κατέδειξε ως πιθανό ένοχο κάποιον κ. Κλάτσα (ή Γκράτσα), ο οποίος ισχυρίστηκε ότι είχε βιάσει ένα από τα παιδιά του 2 χρόνια πριν.

Κατά τις έρευνες της όμως η αστυνομία συνειδητοποίησε κάποια στοιχεία που την έκαναν αμέσως να θεωρήσει τον Δουρή ως τον κύριο ύποπτο:

#1 Αν και οι γείτονες της οικογένειας Δουρή δήλωσαν ότι τα παιδιά κυκλοφορούσαν ελεύθερα χωρίς περιορισμό στην ώρα που θα επέστρεφαν, ο πατέρας πήγε πολύ νωρίς να καταγγείλει την εξαφάνιση του γιου του.
#2 Το γεγονός ότι ο ίδιος ο Δουρής ανακάλυψε το πτώμα, σε σημείο μάλιστα που δύσκολα θα το έβρισκε κάποιος.
#3 Το ψυχιατρικά βεβαρημένο παρελθόν του Δουρή.
#4 Διάφορες αντιφάσεις κατά τις καταθέσεις του.

Η ανατροπή και η ομολογία

Πολύ γρήγορα, κατά την ανάκρισή του, παρουσία της Εισαγγελέως Πρωτοδικών Ναυπλίου, Νίκης Μουζάκη, ο Μανώλης Δουρής ομολόγησε το έγκλημα του.

Σύμφωνα με την κατάθεση του, όταν ο Νικόλας γύρισε καθυστερημένα, ο πατέρας εξοργίστηκε και έπαθε νευρική κρίση. Όντας υπό την επήρεια ψυχοφαρμάκων, τον πήγε στην αποθήκη της αυλής του σπιτιού τους και εκεί τον βίασε και τον κακοποίησε μέχρι θανάτου. Στη συνέχεια επιχείρησε να κάψει το πτώμα με κάποιο εύφλεκτο υγρό που είχε μέσα στην αποθήκη, αλλά δεν τα κατάφερε. Τελικά τον μετάφερε και τον έκρυψε στο σημείο που αργότερα βρέθηκε.

Για να δικαιολογήσει την πράξη του μάλιστα, δήλωσε:

«Με κυριεύει μια σπάνια ασθένεια, με μεταμορφώνει. Με έπιαναν κρίσεις και δεν έβλεπα μπροστά μου. Ο καθένας στη θέση μου το ίδιο μπορεί να έκανε». «Είμαι ένα μεγάλο κτήνος, αφού κατάφεραν τα χέρια μου με απάνθρωπο τρόπο να κάνουν αυτό που έκαναν. Για μένα δεν έπρεπε να υπάρχει ούτε σωτηρία ούτε λύπηση, μόνο βασανισμός μέχρι να πεθάνω», συμπλήρωσε αργότερα.

Ιδιαίτερα η φράση «Ο καθένας στη θέση μου το ίδιο μπορεί να έκανε» ήταν αυτή που ξεσήκωσε όλη την κοινή γνώμη.

Ποιος ήταν ο Μανώλης Δουρής

Ο Μανώλης Δουρής (1954-24.02.1996), ελαιοχρωματιστής στο επάγγελμα, ήταν ένας άνθρωπος με έντονα διαταραγμένη προσωπικότητα, ψυχολογικά προβλήματα αλλά και στοιχεία ψυχασθένειας.

Κατά την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο, το 1974, επιστρατεύτηκε στην ΕΛΔΥΚ (Ελληνική Δύναμη Κύπρου). Στην Κύπρο έζησε φρικτές καταστάσεις πολέμου – ιδιαίτερα τις εικόνες «Κόλασης του Δάντη», όπως χαρακτηρίστηκε η μάχη του Γερόλακκου όπου βομβαρδίστηκαν με βόμβες ναπάλμ τα καταλύματα της ΕΛΔΥΚ.
Το σοκ ήταν τόσο μεγάλο για τον Δουρή που είχε ως αποτέλεσμα να μην αντέξει και να νοσηλευθεί με βαριά ψυχολογικά τραύματα. («Σύνδρομο της Κύπρου» ονόμασαν αργότερα οι γιατροί το φαινόμενο).

Λίγο μετά την λήξη του πολέμου ο Δουρής, έχοντας αναπτύξει μια έντονη τάση επιθετικότητας, οδηγώντας ένα τζιπ αποπειράθηκε να χτυπήσει 3 Κύπριους στρατιώτες. Στη συνέχεια ισχυρίστηκε ότι τους είχε περάσει για Τούρκους.

Δύο χρόνια αργότερα, μετά από τη νοσηλεία του σε διάφορα ψυχιατρεία, κατέληξε στην Ερμιόνη.
Εκεί γνώρισε την Γεωργία. Παντρεύτηκαν πολύ σύντομα και παρ όλη την κακή οικονομική κατάσταση του ζευγαριού, έκαναν 7 παιδιά.

Οι γείτονες του Δουρή τον παρουσίασαν ως ένα βίαιο, κακότροπο και μη στοργικό πατέρα που παραμελούσε και αδιαφορούσε για την οικογένεια του και δημιουργούσε συνεχώς προβλήματα στην κοινότητα.
Άλλοι δήλωσαν ότι οι γονείς έβαζαν τα παιδιά να κλέβουν για να φέρνουν χρήματα στο σπίτι.
Δεν έλειψαν και αυτοί που είπαν ότι οι γονείς εκμεταλλεύονταν σεξουαλικά τα παιδιά για να βγάζουν χρήματα.

Από την άλλη μεριά, όλα τα μέλη της οικογένειας μίλησαν πολύ θετικά για τον πατέρα τους. Παραδέχθηκαν ότι κατά διαστήματα είχαν «φάει λίγο ξύλο», αλλά όχι ότι δεν τα πρόσεχε και τα αγαπούσε.

Η προφυλάκιση και η αλλαγή στάσης του Δουρή

Σε βάρος του Δουρή ασκήθηκε ποινική δίωξη για «ιδιαζόντως ειδεχθή ανθρωποκτονία και βιασμό, από δράστη επικίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια» και προφυλακίστηκε.

Κατά την παραμονή του στις φυλακές Τίρυνθας, ο Δουρής άλλαξε στάση: Όσο εύκολη ήταν η ομολογία του, άλλο τόσο εύκολα την αναίρεσε. «Μπορεί να ήμουν εγώ – μπορεί και όχι», δήλωνε αινιγματικά. Παράλληλα, υπόδειξε ως ένοχο τη γυναίκα του και τον εραστή της που – σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενά του – έστησαν αυτή την πλεκτάνη για να τον βγάλουν από τη μέση.

Παρόλα αυτά η γυναίκα του, όπως και όλα τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας του, δήλωναν την αθωότητά του.

Η στάση της κοινής γνώμης και των ΜΜΕ

Αλλά και η κοινή γνώμη άλλαξε στάση. Από εκεί που όλοι συμπαραστέκονταν στον χαροκαμένο πατέρα, πλέον οι ανθρωποφάγες μάζες απαιτούσαν την παραδειγματική εξόντωσή του.

Τον αποκαλούσε «ανθρωπόμορφο τέρας», «κτήνος», «ελεεινό» και «απάνθρωπο υποκριτή». Μέχρι και που ζητούσαν να επανέλθει η θανατική ποινή ως την μοναδική ποινή που άρμοζε σε μια τέτοια ιδιαίτερη περίπτωση.  

Οι κάτοικοι της Ερμιόνης, που γνώριζαν από πριν την προβληματική κατάσταση της οικογένειας και τις συνθήκες διαβίωσης των 7 παιδιών και μέχρι εκείνη τη στιγμή σιωπούσαν, αποποιούμενοι κάθε δική τους ευθύνη επιχείρησαν να λιντσάρουν τον ίδιο αλλά και την οικογένεια του που τους θεώρησαν συνένοχους.

Μάρτυρες ανάφεραν ότι πράγματι ένα παιδί του Δουρή είχε πέσει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης 2 χρόνια πριν την δολοφονία του Νικόλα (από τον Κλάτσα ή Γκράτσα που είχε κατονομάσει ο Δουρής πριν τη σύλληψή του).
Όμως τότε ο Μανώλης Δουρής είχε δεχθεί 3 εκατομμύρια δραχμές από τον δράστη για να αποσύρει την αρχική μήνυση που του είχε κάνει και να σιωπήσει. Με αυτά τα χρήματα είχε τότε αγοράσει ένα ακριβό αυτοκίνητο.

Η αποστροφή της κοινής γνώμης ήταν τόσο μεγάλη κι «επικίνδυνη», που κανένας δικηγόρος δεν τόλμησε να αναλάβει να υπερασπιστεί τον Δουρή. Έτσι για την υπεράσπιση του διορίστηκε από το κράτος ο δικηγόρος Βασίλης Καρύδης.

Η δίκη

Η δίκη έγινε στις 22 Νοεμβρίου του 1994 στο Κακουργιοδικείο Κορίνθου.

Η γραμμή της υπεράσπισης ήταν ότι ο Μανώλης Δουρής ήταν αθώος. Τα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν ενισχύοντας αυτόν τον ισχυρισμό ήταν:

1# Ο μεγάλος γιος του Δουρή κατέθεσε ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της εξαφάνισης του Νικόλα, ο ίδιος ήταν μαζί με τον πατέρα του.
2# Στον πρωκτό και το στόμα του σώματος του Νικόλα, βρέθηκαν τρίχες γεννητικών οργάνων και γενετικό υλικό (DNA) που δεν ανήκαν στον Δουρή.

Από την άλλη μεριά, στο σώμα του 6χρονου Νικόλα είχε βρεθεί και γενετικό υλικό (DNA) του Δουρή.

Ο καθηγητής εγκληματολογίας Γιάννης Πανούσης που είχε ερευνήσει το θέμα, δήλωσε ότι: 
«Από την έκθεση πραγματογνωμοσύνης των εγκληματολογικών εργαστηρίων μπορεί να τεθεί εν αμφιβόλω η ταυτότητα του δολοφόνου του παιδιού. Μπορεί άλλος να είναι ο βιαστής κι άλλος ο δολοφόνος».

Ο Βασίλης Καρύδης ζήτησε επιπλέον από το δικαστήριο να γίνει ψυχιατρική πραγματογνωμοσύνη του πελάτη του. Το δικαστήριο όμως αρνήθηκε, κυρίως επειδή βρισκόταν αντιμέτωπο με έναν εξαγριωμένο όχλο που είχε κατακλύσει τη δικαστική αίθουσα και απαιτούσε την σκληρότερη ποινή για τον Δουρή.

Η καταδίκη

Όπως ήταν αναμενόμενο, η απόφαση του δικαστηρίου ικανοποίησε την κοινή γνώμη.
Στις 23 Νοεμβρίου 1994 ο Μανώλης Δουρής κρίθηκε ομόφωνα ένοχος και καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 1 έτους για ασέλγεια, κάθειρξης 20 ετών για βιασμό και ισόβιας κάθειρξης για ανθρωποκτονία από πρόθεση με ενδεχόμενο δόλο σε ήρεμη ψυχική κατάσταση.

Το μαρτύριο της οικογένειας Δουρή

Όπως γίνεται συνήθως σε πολλές οικογένειες κρατουμένων, έτσι και η πολυμελείς οικογένεια Δουρή βρέθηκε ξαφνικά χωρίς έσοδα, χωρίς ιδιαίτερη κρατική υποστήριξη – εκτός ίσως από τις πρώτες ημέρες μετά την καταδίκη του Μανώλη Δουρή.

Τα δυο μεγαλύτερα αγόρια, ο Αντώνης κι ο Δημήτρης, αναγκάστηκαν να βγουν στους δρόμους για μεροκάματο. Και πάλι όμως, τα χρήματα που με κόπο κατόρθωναν να μαζεύουν, δεν επαρκούσαν για να καλύψουν ούτε τις βασικές ανάγκες της οικογένειας.
Η Γεωργία Δουρή, επιχειρούσε επανειλημμένως να βρει κάποια δουλειά στην περιοχή, αλλά κανένας κάτοικος δεν δέχτηκε να την πάρει στη δούλεψή του.

«Όποτε παίρνει η μαμά το επίδομα, κάποιες Κυριακές τρώμε κρέας», δήλωσε ο μικρός γιος του Δουρή με παράπονο στην κάμερα του «επ’ αυτοφώρω» της τηλεοπτικής εκπομπής του Νίκου Κακαουνάκη.

Το μαρτύριο του Δουρή στις φυλακές

Ο Μανώλης Δουρής μεταφέρθηκε στις φυλακές Τριπόλεως. Από την πρώτη στιγμή, επαληθεύτηκε ο «άγραφος νόμος» της φυλακής που επιβάλει την τιμωρία σε παιδοκτόνους και παιδεραστές από τους ίδιους τους κρατούμενους. Έτσι δέχτηκε πολλαπλές επιθέσεις από τους συγκρατούμενούς του.
Τότε οι αρχές, «για την ασφάλεια του» αποφάσισαν να τον μεταφέρουν στις φυλακές της Κέρκυρας.

Κατά την μεταγωγή του, μέσα στην «κλούβα» ξυλοκοπήθηκε και βιάστηκε για μια ακόμη φορά από 9 άλλους κρατουμένους. Όταν η «κλούβα» έφτασε στον προορισμό της, η κατάσταση του Δουρή ήταν άθλια.
Οι συνοδοί φύλακες του αυτοκινήτου ισχυρίστηκαν ότι «δεν πήραν χαμπάρι τι γινόταν».

Οι επιθέσεις δεν σταμάτησαν ούτε στις φυλακές της Κέρκυρας. Μέσα στα επόμενα 2 χρόνια οι αρχές αναγκάστηκαν να τον αλλάξουν σε 4 διαφορετικά ιδρύματα (Τίρυνθα, Κέρκυρα, Πάτρα, Τρίπολη). Οπουδήποτε όμως κι αν τον έστελναν, το αποτέλεσμα ήταν πάντοτε το ίδιο: κακοποίηση – βιασμός – ξυλοδαρμός.

Αυτοκτονία ή δολοφονία;

Το Σάββατο 24 Φεβρουαρίου του 1996, ο Μανώλης Δουρής βρέθηκε κρεμασμένος στις κοινόχρηστες τουαλέτες των φυλακών της Τρίπολης.

Είχε κρεμαστεί με ένα καλώδιο κεραίας τηλεόρασης. Τραγική ειρωνεία ή Θεία Δίκη; Η τηλεόραση ήταν αυτή που τον καταδίκασε πριν από την κανονική του δίκη.

Αυτοκτονία επειδή δεν άντεχε τις τύψεις του;
Αυτοκτονία επειδή δεν άντεχε τα βασανιστήρια του στις φυλακές;
Ή δολοφονία επειδή οι συγκρατούμενοι δεν άντεχαν το έγκλημα του;

Ποτέ δεν θα μάθουμε τι πραγματικά έγινε. Ο «νόμος της σιωπής» είναι ακόμη ένας «άγραφος νόμος» στις φυλακές.
Σε κάθε περίπτωση όμως, ο Μανώλης Δουρής, έμεινε στην ελληνική ιστορία ως «ο παιδοκτόνος που βίασε και σκότωσε το 6χρονο παιδί του».

Αθώος ή Ένοχος ο Μανώλης Δουρής;

Πόσο πιθανό είναι ο Μανώλης Δουρής να ήταν απλώς ένα θύμα μίας σκευωρίας και μιας δικαστικής πλάνης;

Η θέση του δικηγόρου Βασίλη Καρύδη

Ο Καρύδης θεωρούσε ότι όλη η οικογένεια είχε παίξει τον ρόλο της σε αυτό το έγκλημα και ίσως ο Μανώλης Δουρής να πήρε την ευθύνη πάνω του για να προστατέψει την οικογένεια του.

Η θέση της Γεωργίας Δουρή

Σε συνέντευξη της το 2007, η σύζυγος του «ανθρωπόμορφου τέρατος» δήλωσε ότι υπήρξαν αρκετά άλλα περιστατικά βιασμού ανηλίκων στην περιοχή – κάτι που γνώριζαν οι κάτοικοι. Δράστης είναι κάποιος άντρας με μεγάλη πολιτικο- οικονομική δύναμη και γι’ αυτό όλοι φοβούνται να μιλήσουν.
«Ο άντρας μου ήταν φτωχός και αμόρφωτοςˑ το ιδανικό θύμα για να του ρίξουν το φταίξιμο», θα πει.

Αναφέρθηκε επίσης σε κάποιον ιδιωτικό ερευνητή που ερευνούσε την υπόθεση και είχε φτάσει πολύ κοντά στη λύση της. Όμως το 2005, λίγο πριν από τις αποκαλύψεις, βρέθηκε νεκρός. Η επίσημη εκδοχή για τον θάνατο του ήταν η ληστεία.

Η θέση του Δημήτρη Δουρή

Την ίδια θέση έχει και ο μεγάλος γιος της οικογένειας, Δημήτρης,  σε συνέντευξη του το 2016 στην τηλεοπτική εκπομπή της Αννίτας Πάνια «Annita.gr».
Δήλωσε για μια ακόμη φορά ότι ο πατέρας του ήταν αθώος ενώ ο πραγματικός ένοχος κυκλοφορεί ελεύθερος.
Συμπλήρωσε ότι, σε αντίθεση με κάποια από τα αδέλφια του που άλλαξαν το επίθετό τους, ο ίδιος το διατηρεί και αν μάλιστα κάποτε γεννήσει αγόρι, θα το ονομάσει με περηφάνια “Μανώλη Δουρή”.

Σκέψεις

Η αλήθεια είναι ότι τα στοιχεία, σε συνδυασμό με την αρχική ομολογία του Δουρή, δείχνουν ότι ήταν ένοχος. Αν δεχτούμε αυτό το δεδομένο, το έγκλημα του είναι αποτρόπαιο και σίγουρα είμαι κι εγώ ένας από αυτούς που θα τον χαρακτήριζα εύκολα «απάνθρωπο κτήνος».

Σε καμία όμως περίπτωση δεν δικαιολογείται η παραβίαση των στοιχειωδών δικαιωμάτων του κατηγορούμενου σε μία δίκη.

Όπως επίσης αλήθεια είναι ότι ένας αποδεδειγμένα ψυχικά ασθενής, δεν θα πρέπει να εγκαταλείπεται από την Πολιτεία και να αφήνεται ανεξέλεγκτος να κάνει 7 παιδιά και να μεγαλώσει οικογένεια.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ

Πηγές: crimi.gr, Crimetimes.gr, mixanitouxronou.gr, paskedi.gr, e-grammes.gr, menshouse.gr, mega channel, ντοκιμαντέρ «η συνομωσία της σιωπής», εκπομπή «επ’ αυτοφώρω»