Εξήγηση του όρου και παραδείγματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό
Δεν είναι λίγοι οι εγκληματίες που έχουν αφήσει την στάμπα τους στην Ελληνική εγκληματολογική ιστορία και που, από λίγο έως πολύ, όλοι τους γνωρίζουμε: Δαγκλής, Σεχίδης, Βακρινός, Παπαχρόνης, Μπέσκος, Καζάκος, Σαμπανιώτη, Δημητρέα… αποτελούν μικρή μερίδα των κατά συρροή δολοφόνων όπου ο κόσμος ένιωσε ανακούφιση και ασφάλεια κατά τη σύλληψή τους.
Υπάρχουν όμως και κάποιοι εγκληματίες που είτε είχανε κάνει τόσο καλό σχεδιασμό των εγκλημάτων τους είτε απλώς στάθηκαν τυχεροί των περιστάσεων και παραμένουν, μέχρι και σήμερα, ασύλληπτοι. Κάποιοι από αυτούς μάλιστα, έχουν καταφέρει να μην θεωρούνται καν ύποπτοι για τα εγκλήματα τους. Ζουν κανονικά τη ζωή τους – ορισμένοι βέβαια ίσως και να έχουν πεθάνει – ενώ άλλοι απολαμβάνουν ειρηνικά τα τελευταία γεροντικά τους χρόνια.
Δυστυχώς, υπάρχουν και κάποιοι από αυτούς που κυκλοφορούν ανάμεσα σε όλους εμάς… αλλά και στα πιθανά επόμενα θύματά τους.
Στατιστικά στοιχεία ανεξιχνίαστων εγκλημάτων
Κατ’ αρχήν θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός εγκλημάτων που δεν φτάνουν ποτέ στην Αστυνομία. Οι λόγοι είναι διάφοροι με κυριότερους, τον φόβο για εκδίκηση από τον δράστη και την έλλειψη εμπιστοσύνης στις ικανότητες της αστυνομίας.
Έτσι, στις ΗΠΑ:
Μόλις το 50% των εγκλημάτων φτάνουν στην αστυνομία.
Στο 22% των εγκλημάτων που φτάνουν στην αστυνομία, η αστυνομία προχωράει σε σύλληψη.
Το 4% των συλληφθέντων καταδικάζεται. (Πηγή: Shima Baughman, theconversation.com)
Σύμφωνα με το FBI (Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών) και το BJS (Γραφείο Στατιστικών Δικαιοσύνης), το 2019, η αστυνομία εξάλειψε το 45,5% των βίαιων εγκλημάτων που της αναφέρθηκαν και το 17,2% των εγκλημάτων κατά της ιδιοκτησίας. (Πηγή: pewresearch.org)
Το 35% όλων των υποθέσεων εγκλημάτων ανθρωποκτονίας, παραμένουν άλυτες. (Πηγή: quora.com)
Στην Ευρώπη τα νούμερα είναι λίγο καλύτερα. Ενδεικτικά, το 2019 στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 8,5% των συλληφθέντων καταδικάζεται (Πηγή: BBC.com).
Στατιστικά στοιχεία στην Ελλάδα
Το 2011, η Ελλάδα είχε ποσοστό δολοφονιών 1,7 ανά 100.000 πληθυσμού (σημειώθηκαν συνολικά 184 δολοφονίες). (Πηγή: en.wikipedia.org). Το νούμερο είναι μικρό σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρώπης. Από την άλλη όμως, αν και το ποσοστό παρουσίαζε πτωτική πορεία σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές σε όλες τις χώρες της Ευρώπης εξαίρεση αποτέλεσαν η Μάλτα, η Αυστρία και η Ελλάδα όπου ο αριθμός δολοφονιών παρουσιάζει άνοδο. (Πηγή: ec.europa.eu).
To 2020 από το σύνολο των 154.476 παραβιάσεων του Ποινικού Κώδικα στη χώρα μας, τα 138.507 από αυτά μέχρι το τέλος του χρόνου είχαν παραμείνει ανεξιχνίαστα. (Πηγή: astynomia.gr, στατιστική επετηρίδα 2021). Το νούμερο ακούγεται υπερβολικό αλλά στην πραγματικότητα μια ποινική υπόθεση πολύ συχνά παίρνει μήνες ή και χρόνια για να επιλυθεί.
Κάποιες φυσικά υποθέσεις, δεν λύνονται ποτέ…
Τα ποσοστά ανθρωποκτονιών που εξιχνιάζονται
Το ποσοστό εξιχνίασης ανθρωποκτονιών σε χώρες εκτός Ευρώπης, είναι: 96% στη Νότια Κορέα, 95% στην Ιαπωνία, 91% στη Νέα Ζηλανδία, 87% στην Αυστραλία, 75% στον Καναδά, 65% στις ΗΠΑ, 24% στο Τρινιντάντ και Τομπάγκο (Καραϊβική).
Το ποσοστό εξιχνίασης ανθρωποκτονιών στην Ευρώπη, είναι:
98% στη Φινλανδία, 91% στη Γερμανία, 87% στην Ελβετία, 85% στο Ηνωμένο Βασίλειο, 80% στη Σουηδία και στην Ολλανδία. (Πηγή: journals.sagepub.com)
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον αστυνομικό διευθυντή και διοικητή του τμήματος ανθρωποκτονιών, Φώτη Ντουίτση, 9 στα 10 εγκλήματα εξιχνιάζονται σε βάθος χρόνου. (Πηγή: athensvoice.gr, 13.09.2016).
Υπάρχει, όμως, πάντα εκείνο το ένα στα δέκα που αναζητεί το δολοφόνο του.
«Cold Case», ορισμός
«Cold case» («ψυχρή υπόθεση») λέγεται μια ανεξιχνίαστη ποινική έρευνα που, μετά την εξάντληση των αρχικών αστυνομικών και ανακριτικών προσπαθειών, έχει σταματήσει να διεξάγεται ενεργά λόγω έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων.
Συνήθως πρόκειται για βίαια και μεγάλα κακουργήματα, όπως ανθρωποκτονίες, βιασμοί και εξαφανίσεις.
Εξ ορισμού, με απλά λόγια cold case μπορεί να θεωρηθεί οποιοδήποτε άλυτο έγκλημα.
Δεν υπάρχει επίσημο καθορισμένο χρονικό σημείο κατά το οποίο μια έρευνα θα χαρακτηριστεί «ψυχρή υπόθεση». Αρκετές αστυνομικές ομάδες (ιδιαίτερα στη Βρετανία και τις ΗΠΑ) εμπειρικά ονομάζουν cold case μια ανεξιχνίαστη υπόθεση κατά την οποία έχει περάσει ένας χρόνος από το τελευταίο στοιχείο που συγκεντρώθηκε για αυτήν και παραμένει άλυτη.
Είναι γενικά αποδεκτό ότι μια υπόθεση καθίσταται «ψυχρή» όταν έχουν εξαντληθεί όλες οι πιθανές έρευνες και ο ανώτερος αστυνομικός αξιωματικός (ή ο ανακριτής) θεωρεί ότι δεν υπάρχει πλέον τίποτα περαιτέρω που να μπορεί να βοηθήσει την έρευνα να προχωρήσει. Τότε η ερευνητική προσπάθεια σταματά, χωρίς όμως η υπόθεση να κλείσει επίσημα.
Cold case, υποκατηγορίες
Μερικές φορές γίνεται διάκριση σε «μη ανιχνεύσιμη υπόθεση» και «ανεπίλυτη υπόθεση». Μη ανιχνεύσιμη (undetected cold case) θεωρείται μια υπόθεση όπου δεν έχει εντοπισθεί ύποπτος ή τα στοιχεία δεν επαρκούν για την άσκηση ποινικής δίωξης. Ανεπίλυτη (insoluble cold case) θεωρείται μια υπόθεση όταν έχει ανατραπεί μια καταδίκη και δεν έχει εμφανιστεί νέος ύποπτος.
Μπαίνουν οι ανεξιχνίαστες υποθέσεις οριστικά στο αρχείο;
Κάθε εγκληματική πράξη, μετά από κάποια χρόνια παραγράφεται. Έτσι, όταν για παράδειγμα, μια ανθρωποκτονία έχει επιτευχθεί 26 χρόνια νωρίτερα και έχει παραμείνει άλυτη, θα παραγραφεί. Ποιος ο λόγος τότε να εξιχνιαστεί;
Στην πραγματικότητα, καμία υπόθεση, όσο γρίφος και αν παραμένει, όσο κι αν νομικά το έγκλημα έχει παραγραφεί, δεν θα πρέπει να εγκαταλείπεται οριστικά. Τρεις είναι οι κυριότεροι λόγοι:
#1 Η ηθική ικανοποίηση που θα νιώσει η αστυνομία που επιτέλεσε, έστω και καθυστερημένα, το έργο της.
#2 Η εμπιστοσύνη της κοινωνίας στην αστυνομία και στη δέσμευσή της ότι θα αναζητά διαρκώς τους ενόχους.
#3 Η ικανοποίηση για την οικογένεια των θυμάτων.
Παραγραφή εγκλήματος
Με τον όρο «παραγραφή εγκλήματος» εννοούμε το θεσμό του Ποινικού Δικαίου σύμφωνα με τον οποίο, μετά από την παρέλευση ορισμένου χρόνου από τη στιγμή που τελέστηκε ένα έγκλημα, δεν αναιρείται μεν το έγκλημα αλλά ο δράστης δεν μπορεί να συλληφθεί, να δικαστεί άρα και να τιμωρηθεί (άρ. 111 ΠΚ).
Ένα έγκλημα κακουργηματικού χαρακτήρα για το οποίο προβλέπεται ποινή ισόβιας κάθειρξης, παραγράφεται μετά από 20 χρόνια. Κάθε άλλο κακούργημα για το οποίο προβλέπεται πρόσκαιρη κάθειρξη, παραγράφεται μετά από 15 έτη.
Τα πλημμελήματα, παραγράφονται μετά από 5 έτη.
Τα πταίσματα, παραγράφονται μετά από 1 έτος.
Η παραγραφή μπορεί κάτω από προϋποθέσεις να ανασταλεί (άρ. 113 ΠΚ), με αποτέλεσμα ο χρόνος παραγραφής να μπορεί να παραταθεί για 5 επιπλέον χρόνια στα κακουργήματα και για 3 χρόνια στα πλημμελήματα.
Η εξέλιξη της εγκληματολογικής επιστήμης βοηθά στην επίλυση μιας ανεξιχνίαστης υπόθεσης
Σύμφωνα με τους εγκληματολόγους, ένας δράστης αφήνει ΠΑΝΤΑ κάποιο στοιχείο στον τόπο του εγκλήματος. Μια τρίχα, λίγο σάλιο, ένα αποτύπωμα, αίμα… οτιδήποτε. Υπάρχουν όμως φορές που είτε η ερευνητική ομάδα δεν κατόρθωσε να το βρει είτε δεν έχει ακόμη τις δυνατότητες να το αξιοποιήσει.
Με νέα όμως ερευνητικά δεδομένα και την εξέλιξη της εγκληματολογικής επιστήμης αυξάνονται και οι πιθανότητες να επιλυθούν ανεξιχνίαστες υποθέσεις.
Για παράδειγμα, συμβαίνει να αναγνωριστούν «ορφανά αποτυπώματα». «Ορφανά», λέγονται τα αποτυπώματα όπου δεν αναγνωρίζονται στη βάση δεδομένων της αστυνομίας, οπότε και δεν είναι αξιοποιήσιμα. Με το πέρασμα του χρόνου όμως και όσο αυτή η βάση εμπλουτίζεται, είναι πολύ πιθανόν αυτά τα αποτυπώματα να αναγνωριστούν.
Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με το DNA του δράστη.
Άλλοι τρόποι που βοηθούν στην επίλυση ανεξιχνίαστων υποθέσεων
# Η καλή συνεργασία μεταξύ ΔΕΕ (Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών) με αστυνομίες του εξωτερικού, με την Europol και την Interpol.
# Νέες μαρτυρίες που μπορεί να προκύψουν.
# Ενώ το πέρασμα του χρόνου συνήθως βλάπτει μια υπόθεση, δεν ισχύει απαραίτητα το ίδιο και στις ψυχρές υποθέσεις. Παλιοί μάρτυρες που τότε είχαν λόγο να σιωπήσουν, πιθανόν πλέον να μην υφίσταται αυτός ο λόγος.
# Ένα ανώνυμο τηλεφώνημα από πρώην συνεργάτη του δράστη ή άλλο άτομο που γνωρίζει την υπόθεση και θέλει να τον τιμωρήσει ή να εξιλεωθεί.
# Να βρεθούν στοιχεία για την υπόθεση μέσα από την έρευνα μιας άλλης άσχετης υπόθεσης.
# Αξιοποίηση πληροφοριών μέσα από τα σωφρονιστικά μας ιδρύματα. Για παράδειγμα, εάν ένας που ήταν ύποπτος για την υπόθεση, βρίσκεται πλέον στη φυλακή, πιθανόν να έχει ομολογήσει το έγκλημα του σε συγκρατούμενους του.
# Διόρθωση «λαθών» που είχαν γίνει στην αρχική έρευνα. Να επανα-ερευνηθεί ένας ύποπτος που είχε αρχικά παραβλεφθεί ή και αγνοηθεί, είτε:
Α) λόγω των τότε αδύναμων αποδεικτικών στοιχείων.
Β) λόγω της παρουσίας ενός πιθανότερου υπόπτου (ο οποίος αργότερα αποδείχθηκε ότι ήταν αθώος).
Γ) λόγω της τάσης πολλών ερευνητών να λειτουργούν με την μέθοδο «Tunnel Vision».
[«Tunnel Vision» («ορατότητα στο τούνελ») είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τους ερευνητές που εστιάζουν σε μία θεωρία ή έναν ύποπτο, αποκλείοντας ακούσια άλλες πιθανότητες και στοιχεία. Έτσι, τα αποδεικτικά στοιχεία που δεν συνάδουν με το αρχικό συμπέρασμα είτε δεν αναζητούνται είτε υποβιβάζονται.]
# Ο δράστης να ομολογήσει το έγκλημα. Αυτή βέβαια είναι αρκετά σπάνια περίπτωση και συνήθως συμβαίνει μόνο όταν ο δράστης έχει συλληφθεί και καταδικαστεί για άλλο έγκλημα.
Ειδικές ερευνητικές ομάδες για τις ψυχρές υποθέσεις
«Το Αστυνομικό Τμήμα της League City ζητά τη συνδρομή του κοινού για την επίλυση των ακόλουθων ανεξιχνίαστων κρουσμάτων. Εάν έχετε οποιαδήποτε πληροφορία που μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση αυτών των περιπτώσεων, επικοινωνήστε με το 281-338-8220 ή στείλτε email στο Cold Cases Unit».
Πρόκειται για αγγελία που έχει στην ιστοσελίδα της η Καναδική αστυνομία όπου ζητάει από το κοινό πληροφορίες αλλά και συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν στη διερεύνηση ανεξιχνίαστων υποθέσεων.
Από τη δεκαετία του 1990 έχει μπει στην εγκληματολογική ορολογία ο όρος «cold case reviews» («ανασκόπηση ψυχρών υποθέσεων») ενώ έχουν δημιουργηθεί ειδικά τμήματα που ασχολούνται αποκλειστικά με αυτό.
Στην Ελλάδα η αντίστοιχη ομάδα έχει τον πρωτότυπο τίτλο «Cold Cases» και υπάγεται στο Τμήμα Εγκλημάτων Κατά της Ζωής.
Διάσημα ανεξιχνίαστα εγκλήματα, παγκοσμίως
Τζακ ο Αντεροβγάλτης
Αν και τα επίσημα αναγνωρισμένα θύματα του ήταν μόνο 5, ακόμα και μέχρι σήμερα, 133 χρόνια μετά, τα εγκλήματα του αποτελούν τα διασημότερα ανεξιχνίαστα εγκλήματα όλων των εποχών.
(διάβασε ολόκληρο το άρθρο για τον Τζακ τον Αντεροβγάλτη)
Zodiac killer
Ο Zodiac ήταν ένας κατά συρροή δολοφόνος που έδρασε στις ΗΠΑ από το 1965 ως το 1975 και του οποίου η ταυτότητα δεν αποκαλύφθηκε ποτέ.
Η υπόθεση θεωρήθηκε επίσημα cold case το 2004, αλλά ανοίχθηκε ξανά με νέα στοιχεία το 2007. Από το 2017, το τηλεοπτικό κανάλι «History Channel» ξεκίνησε μια σειρά ντοκιμαντέρ με στόχο την επίλυση της υπόθεσης.
Έχουν βρεθεί κάποιοι ύποπτοι, ενώ στις 20 Δεκεμβρίου 2020, ένας προγραμματιστής σε συνεργασία με έναν μαθηματικό κατόρθωσαν μετά από 51 χρόνια να σπάσουν ένα κρυπτογράφημα που χρησιμοποιούσε ο Zodiac σε επιστολές του στην αστυνομία και τον τύπο.
Η έρευνα τρέχει μέχρι και σήμερα.
Η Μαύρη Ντάλια
Μαύρη Ντάλια είναι το ψευδώνυμο που δόθηκε μετά θάνατον στην Elizabeth Short (29.07.1924-15.01.1947) μιας Αμερικανίδας ηθοποιού που δολοφονήθηκε στο Los Angeles το 1947. Το σώμα της άτυχης ηθοποιού ακρωτηριάστηκε και κόπηκε στη μέση.
Η υπόθεση της δολοφονίας της απασχόλησε πολύ την κοινή γνώμη και παραμένει μία από τις διασημότερες ανεξιχνίαστες υποθέσεις στην ιστορία του Hollywood.
Διάσημα ανεξιχνίαστα εγκλήματα, στην Ελλάδα
Γαβριέλλα Ουσάκοβα (05.1916-25.08.1991)
Ίσως η πιο διάσημη ιερόδουλη στην Ελλάδα. Γεννήθηκε το 1916 στη Ρωσία και ήρθε στη χώρα μας σε ηλικία 5 ετών. Παρότι μιλούσε 5 γλώσσες, έπαιζε πιάνο και είχε ασχοληθεί με το θέατρο, από πολύ νωρίς εργάστηκε ως εταίρα. Ανεξάρτητη, χωρίς προστάτη – νταβατζή εξακολουθούσε να ασκεί το αρχαιότερο επάγγελμα ακόμη και σε μεγάλη ηλικία. Στις 25 Αυγούστου 1991 βρέθηκε νεκρή (στραγγαλισμένη) στον ιδιόκτητο επαγγελματικό της χώρο, μια μονοκατοικία στο Λυκαβηττό.
Η αστυνομία απέδωσε τον φόνο σε ληστεία. Ο δολοφόνος της δεν βρέθηκε ποτέ.
Το 1988 ο Κώστας Καλδάρας εμπνεύστηκε από την ίδια και έγραψε το τραγούδι «Η Γαβριέλλα» με ερμηνευτή τον Κώστα Χατζημιχάλη και δεύτερη φωνή τον Γιώργο Νταλάρα.
Κώστας Ταχτσής (08.10.1927-25.08.1988)
Ο διακεκριμένος λογοτέχνης και συγγραφέας του μυθιστορήματος «Το τρίτο στεφάνι» ήταν παρενδυτικός ομοφυλόφιλος. Συνήθιζε να «ψωνίζει» εραστές και να τους φέρνει στο σπίτι του στην οδό Τυρνάβου 26, στον Κολωνό. Σύμφωνα με μαρτυρίες γειτόνων, το ίδιο έγινε και το βράδυ της 25ης Αυγούστου του 1988. Δυο ημέρες μετά, τον βρήκε νεκρό από στραγγαλισμό η αδελφή του, γυμνό και με μια ξανθιά γυναικεία περούκα. Πολλά είναι τα σενάρια για τα κίνητρα της δολοφονίας του. Μέχρι και σήμερα τα σενάρια δεν έχει βρεθεί ο δολοφόνος του, ούτε όμως έχουν καταλήξει οι αρχές στο κίνητρο.
(διάβασε ολόκληρο το άρθρο για τον Κώστα Ταχτσή)
Μιχάλης Ζουμπατλής (1939-15.10.2005)
Το βράδυ στις 15 Οκτωβρίου 2005, ο επιχειρηματίας καθόταν στην αυλή του στο εξοχικό σπίτι του στο Λόγγο Αιγίου. Μαζί του ήταν η σύζυγος του, ο γιος του και τη νύφη του και έπιναν ανέμελοι το καφεδάκι τους. Ένας άγνωστος άντρας ντυμένος με στολή μοτοσικλετιστή πυροβόλησε 6 φορές. Μόνο η νύφη του Ζουμπατλή έμεινε ζωντανή.
Οι αστυνομικές αρχές κατέληξαν ότι επρόκειτο για επαγγελματία πληρωμένο εκτελεστή. Μέχρι και σήμερα, δεν έχει καταλήξει η αστυνομία στον ηθικό αυτουργό που διέταξε την οικογενειακή δολοφονία.
(διάβασε ολόκληρο το άρθρο για τον Μιχάλη Ζουμπατλή)
Υπόθεση Χρυσαφίδη
Στις 24 Ιουνίου 1991, ο ανιψιός του βιομηχάνου Μιχάλη Χρυσαφίδη, μαζί με έναν οικογενειακό φίλο κι έναν κλειδαρά, διέρρηξαν τη βίλα της οικογένειας γιατί είχαν ανησυχήσει για την ξαφνική απουσία της οικογένειας. Μέσα στο σπίτι βρήκαν νεκρούς και βαριά κακοποιημένους τον ίδιο τον βιομήχανο, τη σύζυγό του και τα δυο τους παιδιά.
Βασικός ύποπτος της φρικτής οικογενειακής δολοφονίας θεωρήθηκε ο Ταϊλανδός μπάτλερ της οικογένειας, ο οποίος είχε επιστρέψει στην πατρίδα του δύο ημέρες νωρίτερα. Ποτέ όμως μέχρι σήμερα δεν ανακρίθηκε ούτε συνελήφθη από τις αρχές της Ταϊλάνδης, οπότε και η υπόθεση παραμένει ανεξιχνίαστη.
(διαβάστε ολόκληρο το άρθρο για την Υπόθεση Χρυσαφίδη)
Επαμεινώνδας Γερασιμόπουλος (10.04.1957-?)
Η εξαφάνιση του καρδιολόγου Γερασιμόπουλου αποτελεί ίσως το πιο διάσημο ανεξιχνίαστο έγκλημα στη χώρα μας. Κι αυτό γιατί μέχρι και σήμερα τα ερωτηματικά είναι πολλά ενώ οι προθέσεις των δραστών αποτελούν ένα άλυτο μυστήριο.
Όταν ο γιατρός επέστρεψε στο σπίτι του το βράδυ της 4ης Δεκεμβρίου 2008, βρήκε τους δράστες μέσα στο σπίτι του να τον περιμένουν. Είχαν ήδη ακινητοποιήσει και φιμώσει τη γυναίκα του και τα δυο τους παιδιά. Οι δράστες μαζί με την μικρή λεία που πήραν από το σπίτι, πήραν και τον ίδιο τον Γερασιμόπουλο. Έκτοτε αγνοείται η τύχη του.
(διάβασε ολόκληρο το άρθρο για τον Επαμεινώνδα Γερασιμόπουλο)
Ο Δράκος του Σέιχ Σου
Αν και το συγκεκριμένο έγκλημα «εξιχνιάστηκε» το 1966 και ο Αριστείδης Παγκρατίδης (05.1940-16.02.1968) καταδικάστηκε σε θάνατο για 4 δολοφονίες, σήμερα πολλοί είναι αυτοί που αμφιβάλλουν για την ενοχή του Παγκρατίδη.
Έχουν βέβαια περάσει 53 χρόνια από το 1959 που έγιναν τα εγκλήματα και πιθανότατα ο πραγματικός «δράκος του Σέιχ Σου» να μη ζει, ούτως ή άλλως. Όμως μια έστω και τόσο καθυστερημένη «διόρθωση» στην ιστορία, δεν θα μας ξάφνιαζε καθόλου.
(διάβασε ολόκληρο το άρθρο για τον Αριστείδη Παγκρατίδη)
Υποθέσεις που εξιχνιάστηκαν μετά από χρόνια, παγκοσμίως
Η επιλογή των παρακάτω υποθέσεων έχει γίνει με κριτήριο τα χρόνια που πέρασαν μέχρι την εξιχνίαση των εγκλημάτων αλλά και την διαφορετική κάθε φορά μέθοδο εξιχνίασης.
Η δολοφονία της Krystal Beslanowitch
Το θύμα: Η 17χρονη Krystal Beslanowitch, πόρνη
Το έγκλημα: Το σώμα της βρέθηκε το 1995 στον ποταμό Πρόβο. Είχε ένα συντριπτικό χτύπημα στο κρανίο από κοτρόνα.
Έτος εξιχνίασης: 2013 (18 έτη μετά το έγκλημα)
Τρόπος εξιχνίασης: Εξαγωγή DNA του δράστη από την κοτρόνα.
Δράστης: Ο τότε 28χρονος Joseph Michael Simpson, οδηγός λεωφορείου
Η δολοφονία της Anna Palmer
Το θύμα: Η 10χρονη Anna Palmer
Το έγκλημα: Βρέθηκε μαχαιρωμένη με πολλαπλές μαχαιριές έξω από το σπίτι της στο Salt Lake City, το 1998
Έτος εξιχνίασης: 2011 (13 έτη μετά το έγκλημα)
Τρόπος εξιχνίασης: Νέα σύγχρονη έρευνα για DNA στα νύχια του θύματος. Δράστης: Ο τότε 19χρονος Matthew Brock, γείτονας του θύματος. Το 2011 ο Brock βρισκόταν ήδη στη φυλακή για βιασμό ανηλίκου και ομολόγησε την ενοχή του.
Η δολοφονία της Nova Walsh
Το θύμα: Nova Welsh
Το έγκλημα: Βρέθηκε νεκρή κλεισμένη μέσα σε μια ντουλάπα στο σπίτι της στο Birmingham στην Αγγλία, το 1981.
Έτος εξιχνίασης: 2016 (35 έτη μετά το έγκλημα)
Τρόπος εξιχνίασης: Με τις σύγχρονες μεθόδους, οι αρχές κατόρθωσαν να βρουν το DNA του δράστη από μία τσίχλα που είχε χρησιμοποιήσει για να κλείσει την πόρτα της ντουλάπας.
Δράστης: Ο Osmond Bell, σύζυγος του θύματος.
Η δολοφονία των Patricia Kalitzke και Duane Bogle
Τα θύματα: Η Patricia Kalitzke και ο Duane Bogle
Το έγκλημα: Ο 18χρονος Duane βρέθηκε νεκρός ενώ η 16χρονη Patricia βρέθηκε νεκρή και βιασμένη, στις 2 Ιανουαρίου 1956 στο Great Falls. Και οι δύο ήταν πυροβολημένοι στο κεφάλι.
Έτος εξιχνίασης: 2021 (65 έτη μετά το έγκλημα)
Τρόπος εξιχνίασης: Με ένα μόνο σπερματοζωάριο και γενετική γενεαλογία. Ο δράστης είχε ήδη πεθάνει και αποτεφρωθεί αλλά τα παιδιά του παρείχαν το δικό τους DNA για να βοηθήσουν τους ντετέκτιβ να προσδιορίσουν εάν ο πατέρας του εμπλεκόταν στην υπόθεση.
Δράστης: Ο τότε 29χρονος Kenneth Gould, ντόπιος.
Η δολοφονία της Rayna Rison
Το θύμα: Η 16χρονη Rayna Rison
Το έγκλημα: Βρέθηκε νεκρή το 1993 σε μια λίμνη της Ιντιάνα.
Έτος εξιχνίασης: 2013 (20 έτη μετά το έγκλημα)
Τρόπος εξιχνίασης: Νέα μαρτυρία ενός φίλου του δράστη που δήλωσε ότι ήταν αυτόπτης μάρτυρας του εγκλήματος.
Δράστης: Ο τότε 18χρονος Jason Tibbs, δεσμός του θύματος.
Η δολοφονία της Maria Ridulph
Το θύμα: Η 7χρονη Maria Ridulph
Το έγκλημα: Βρέθηκε μαχαιρωμένη μέχρι θανάτου, το 1957
Έτος εξιχνίασης: 2012 (55 έτη μετά το έγκλημα)
Τρόπος εξιχνίασης: Η μητέρα του δράστη πριν ξεψυχήσει ομολόγησε τις λεπτομέρειες στην κόρη της και αδελφή του δράστη η οποία και ενημέρωσε την αστυνομία. Η μητέρα είχε τότε παράσχει ψεύτικο άλλοθι στο γιο της που είχε θεωρηθεί ύποπτος.
Δράστης: Ο τότε 17χρονος Jack McCullough
Η δολοφονία του Roy McCaleb
Το θύμα: Ο 51χρονος Roy McCaleb
Το έγκλημα: Πέθανε από πυροβολισμό στο σπίτι του, το 1985
Έτος εξιχνίασης: 2013 (28 έτη μετά το έγκλημα)
Τρόπος εξιχνίασης: Ομολόγησε η σύζυγος του ότι η ίδια τον πυροβόλησε. Τότε είχε δηλώσει στην αστυνομία ότι δράστης ήταν ένας ληστής ο οποίος, αφού πρώτα τη βίασε, στη συνέχεια πυροβόλησε τον άντρα της.
Δράστης: Η τότε 42χρονη Carolyn Sue Krizan-Wilson
Ο κατά συρροή δολοφόνος BTK killer
Τα θύματα / εγκλήματα: 10 δολοφονίες μεταξύ 1974 και 1991.
Έτος εξιχνίασης: 2005 (31 έτη μετά το πρώτο έγκλημα).
Τρόπος εξιχνίασης: Λαχταρώντας την προσοχή, ο δράστης, σε μια προσπάθεια να κοροϊδέψει την αστυνομία που δεν μπορούσε να τον πιάσει, έστειλε μια δισκέτα με πληροφορίες για τα εγκλήματα στα ΜΜΕ. Από τις πληροφορίες της δισκέτας η αστυνομία οδηγήθηκε στον δράστη, αλλά χρειαζόταν ισχυρότερα στοιχεία για την καταδίκη του. Με DNA που ελήφθη από την κόρη του δράστη ταίριαξαν το DNA που είχε βρεθεί στα θύματα. Ο δράστης συνελήφθη το 2005.
Δράστης: Dennis Rader γνωστός και ως BTK Killer
Η δολοφονία της Irene Garza
Το θύμα: Η 26χρονη, Irene Garza, βασίλισσα ομορφιάς Miss Texas του 1958 Το έγκλημα: Στις 16 Απριλίου 1960 η Irene είπε στους γονείς της ότι πάει στην εκκλησία να εξομολογηθεί. Ο τελευταίος που την είδε ζωντανή ήταν ο ιερέας John Bernard Feit που άκουσε την ομολογία της. Λίγες μέρες αργότερα το σώμα της βρέθηκε γυμνό και με μώλωπες. Είχε βιαστεί και χτυπηθεί ενώ πέθανε από πνιγμό.
Έτος εξιχνίασης: 2017 (67 έτη μετά το έγκλημα).
Τρόπος εξιχνίασης: Το 2002, δύο ιερείς δήλωσαν στην αστυνομία ότι ο ιερέας John Bernard Feit τους ομολόγησε μέσα από το ιερό μυστήριο της εξομολόγησης, ότι το 1960 είχε δολοφονήσει μία γυναίκα. Παρόλα αυτά, η υπόθεση παρέμεινε κλειστή μέχρι το 2017 όπου ο Εισαγγελέας Ricardo Rodriguez, σε μια προεκλογική προσπάθεια να μαζέψει ψήφους, δήλωσε ότι θα ανοίξει και πάλι την υπόθεση εάν εκλεγεί. Μετά την νίκη του στις εκλογές, η υπόθεση άνοιξε και ο 83χρονος John Bernard Feit καταδικάστηκε σε ισόβια. Πέθανε στη φυλακή το 2020.
Υποθέσεις που εξιχνιάστηκαν μετά από χρόνια, στην Ελλάδα
Η διπλή δολοφονία στο Μενίδι, το 1997
Αν και είχαν περάσει 19 ολόκληρα χρόνια, το τμήμα Δίωξης Εγκλημάτων κατά Ζωής σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών κατόρθωσε να εξιχνιάσει τη διπλή δολοφονία που είχε γίνει σε διαμέρισμα στο Μενίδι.
Στις 28 Ιανουαρίου 1997, τρεις άγνωστοι δράστες διέρρηξαν το διαμέρισμα ενός 54χρονου την ώρα που μαζί του βρισκόταν η 54χρονη σύζυγός του, η κόρη τους και ο 33χρονος γαμπρός του. Οι άγνωστοι πυροβόλησαν και τραυμάτισαν θανάσιμα τους δύο άντρες.
Το παλαμικό αποτύπωμα που βρέθηκε τότε στην είσοδο του σπιτιού, δεν μπόρεσε να ταυτοποιηθεί.
Όταν όμως το 2014 συνελήφθη για ναρκωτικά ένας από τους δράστες, τα δαχτυλικά του αποτυπώματα προστέθηκαν στην τράπεζα αποτυπωμάτων της Εγκληματολογικής υπηρεσίας. Ύστερα από επαλήθευση των αποτυπωμάτων το 2016 η αστυνομία συνέλαβε τον 53χρονο Ρώσο ομογενή.
Η δολοφονία στην Πέλλα, το 1998
Ήταν 12 Ιανουαρίου του 1998 όταν η αστυνομία βρήκε ένα απανθρακωμένο πτώμα σε δασική περιοχή του Κάτω Γραμματικού Πέλλας. Το πτώμα είχε τραύμα στο κεφάλι από κυνηγητική καραμπίνα και φαίνεται ότι ο δράστης μετά τον φόνο έκαψε το σώμα με σκοπό να αλλοιώσει τα χαρακτηριστικά του.
Και πράγματι, οι αρχές δεν κατάφεραν τότε να ταυτοποιήσουν το θύμα. Τα μόνα στοιχεία που είχαν στα χέρια τους ήταν ένα παλμικό αποτύπωμα του θύματος και ένα δεύτερο αποτύπωμα σε μία πλαστική σακούλα με την οποία είχε σκεπαστεί το κεφάλι του θύματος.
Μετά από 18 χρόνια, το 2016, οι ερευνητές κατόρθωσαν να ταυτοποιήσουν, αρχικά το αποτύπωμα του θύματος που ήταν ένας 23χρονος Βορειοηπειρώτης. Ερευνώντας την υπόθεση από την αρχή, ταυτοποίησαν και το αποτύπωμα στη σακούλα που άνηκε στον τότε 35χρονο φίλο και εραστή του θύματος. Ο τελευταίος συνελήφθη στην Έδεσσα.
Η διπλή δολοφονία στα Πετράλωνα, το 2007
Η 21χρονη Γεωργιανή Άννα Ντόντβαντζε και η 59χρονη μητέρα της Ζουζούνα Ντόντβαντζε, εξαφανίστηκαν από τα Πετράλωνα στις 6 Ιουλίου του 2007. Λόγω της καταγωγής τους, όλοι τότε πίστεψαν ότι οι δύο γυναίκες επέστρεψαν στην πατρίδα τους.
Ένα ανώνυμο τηλεφώνημα που έγινε στην αστυνομία 13 χρόνια μετά, τον Οκτώβριο του 2020, εξηγούσε ότι δεν επρόκειτο για εξαφάνιση αλλά για δολοφονία. Ως δράστες της δολοφονίας, το άτομο στο τηλέφωνο κατονόμασε τρεις Πακιστανούς: τον 54χρονο πλέον Ναζεμπ Ουλάχ, τον 60χρονο Μουκχάρ Αχμεντ, συνιδιοκτήτες εκείνη την εποχή σουβλατζίδικου στην Ομόνοια, και τον Σούφι Ρατζά, υπάλληλο του σουβλατζίδικου.
Μετά τη σύλληψη του ο Ναζίμπ Ουλάχ, ομολόγησε ότι είχε παράνομη σχέση με την Άννα Ντόντβαντζε και μαζί με την μητέρα της τον εκβίαζαν να τις πληρώνει για να μην αποκαλύψουν τη σχέση στη γυναίκα του. Αφού του είχαν αποσπάσει μεγάλα χρηματικά ποσά, τελικά, με τη βοήθεια του συνεταίρου του, Μουκχάρ Αχμεντ, τις κάλεσαν στο διαμέρισμα του και τις έπνιξαν με ένα σχοινί στο λαιμό.
Στη συνέχεια κάλεσαν τον Σούφι Ρατζά που ήταν «ειδικός» κόφτης γύρου, και μαζί τις τεμάχισαν, γεμίζοντας έτσι αρκετές σακούλες σκουπιδιών που κατέληξαν σε διάφορους κάδους απορριμμάτων.
Ο Μουκχάρ Αχμεντ αρνείται οποιαδήποτε συμμετοχή του ενώ δικηγόρος υπεράσπισης του έχει αναλάβει ο Αλέξης Κούγιας.
Τα τηλεοπτικά cold cases
Αν και κινηματογραφικά δεν είναι πολλές οι ταινίες που ασχολήθηκαν με ψυχρές υποθέσεις, στην τηλεόραση γίνεται χαμός! Ενδεικτικά παραθέτω κάποιες τηλεοπτικές σειρές που έχουν ενδιαφέρον:
Unsolved Mysteries (1987-2002, 2007-2010, 2020-), ντοκιμαντέρ (Αμερικάνικη παραγωγή).
Cold Squad (1998–2005), διαδραματίζεται στο Βανκούβερ, (Καναδική παραγωγή).
Cold Case Files (1999–2006), ντοκιμαντέρ (Αμερικάνικη παραγωγή).
Waking the Dead (2000–2011), διαδραματίζεται στο Λονδίνο, (Βρετανική παραγωγή).
Cold Case (2003–2010), διαδραματίζεται στη Φιλαδέλφεια, (Αμερικάνικη παραγωγή).
New Tricks (2003-2015), ντοκιμαντέρ (Βρετανική παραγωγή).
Unforgotten (2015 – ), διαδραματίζεται στην Αγγλία (Βρετανική παραγωγή).
ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ
Σχολιάστε