Ανεξιχνίαστα Εγκλήματα: Κώστας Ταχτσής

Η αινιγματική δολοφονία του ανθρώπου που έγραψε «το τρίτο στεφάνι»

Ο Κώστας Ταχτσής ήταν ποιητής, πεζογράφος και συγγραφέας της μεταπολεμικής γενιάς, που καθιερώθηκε στο κοινό από το μυθιστόρημα του «Το τρίτο στεφάνι». Η δολοφονία του αποτέλεσε – και αποτελεί ακόμη – ένα μεγάλο ερωτηματικό για τις ιδιαιτερότητες της.  

Τα παιδικά χρόνια

Ο Κώστας Ταχτσής (08.10.1927 – 25.08.1988) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Πατέρας του ήταν ο Γρηγόριος Ταχτσής, ένας ήσυχος άνθρωπος χωρίς ιδιαίτερη πυγμή με καταγωγή από την Ανατολική Ρωμυλία (σημερινό τμήμα της Βουλγαρίας).  Μητέρα του ήταν η Έλλη Ζάχου – Ταχτσή, μια γυναίκα κοκέτα με δυναμικό και ατίθασο χαρακτήρα.

Σε ηλικία 7 ετών, οι γονείς του χωρίζουν και ο ίδιος με τη μητέρα του μετακομίζουν στην Αθήνα και μένουν μαζί με τη γιαγιά του.

Τελειώνοντας το γυμνάσιο το 1945 επιχείρησε να μπει στη Σχολή Εμποροπλοιάρχων, αλλά ένας τυφοειδής πυρετός που του προέκυψε την ημέρα των εισαγωγικών εξετάσεων τον έκαναν να αλλάξει πορεία. Γράφτηκε στη Νομική Σχολή Αθηνών αλλά και πάλι το 1947, όταν τελείωνε το δεύτερο έτος της σχολής στρατεύθηκε, με αποτέλεσμα να μην αποφοιτήσει ποτέ.

Τα διάφορα επαγγέλματα του Κώστα Ταχτσή

Το 1951 εργάστηκε ως βοηθός διευθυντή στο φράγμα του Λούρου. Ταυτόχρονα εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή.

Το 1954 ταξίδεψε μέχρι την Αγγλία αλλά επέστρεψε ένα χρόνο μετά, το 1955, όπου εργάστηκε στην Αθήνα ως δάσκαλος Αγγλικών.

Το 1956 μπάρκαρε για λίγο ως καμαρότος αλλά για μία ακόμη φορά δεν «στέριωσε» για πολύ. Ήδη είχε εκδώσει 5 ποιητικές συλλογές και διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Νίκο Γκάτσο και τον Ανδρέα Εμπειρίκο.

Το 1957 εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη στην ταινία της 20^th Century Fox «Το παιδί και το δελφίνι». Σκηνοθέτης της ταινίας ήταν ο  Ρουμάνος Jean Negulesco και πρωταγωνίστρια η Sophia Loren. Η ταινία ήταν η πρώτη αμερικάνικη παραγωγή που γυρίστηκε στην Ελλάδα.

Μετά από ένα σύντομο ταξίδι στη Βιέννη εργάστηκε ως μάνατζερ του Πιανίστα Τώνη Γεωργίου (1914 – 08.02.2002) ακολουθώντας τον στην περιοδεία του στην Αφρική. Από εκεί ταξίδεψε στην Αυστραλία όπου έμεινε μέχρι το 1960.

«Το τρίτο στεφάνι»

Τότε ήταν που αποφάσισε να κάνει τον γύρο της Ευρώπης με μία βέσπα. Στο ταξίδι του αυτό ξεκίνησε να γράφει το διάσημο μυθιστόρημα του «Το τρίτο στεφάνι». Το έργο το τελείωσε στην Αυστραλία και το έστειλε προς έκδοση στην Ελλάδα. Όμως οι εκδοτικοί οίκοι αρνήθηκαν να το αναλάβουν, κρίνοντας το «ακατάλληλον». Έτσι, το 1962, αποφασίζει να αναλάβει ο ίδιος τα έξοδα της έκδοσης. Αμέσως μετά την έκδοση ταξίδεψε στην Αμερική όπου έμεινε για δύο χρόνια.

Το οριστικό τέλος των ταξιδιών

Αν και ταξίδευε συνεχώς, πάντοτε επέστρεφε στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τη φίλη του Νένη Σταμάτη, της έλεγε:
«Η μετανάστευση μπορεί να σου φέρει πλούτη και δόξα, αλλά τελικά είσαι ξένος εκεί, ξένος και στην πατρίδα σου».

Το 1964, και πάλι στην Αθήνα εργάζεται ως μεταφραστής και ταυτόχρονα γράφει στο λογοτεχνικό περιοδικό «Πάλι» (1964-1967), μαζί με τον Νάνο Βαλαωρίτη, τη Μαντώ Αραβαντινού και τον Γιώργο Μακρή.

Κατά τη δικτατορία πρωτοστάτησε ενάντια στην λογοκρισία συνυπογράφοντας την περίφημη «Δήλωση των 18», με αποτέλεσμα τις συχνές επισκέψεις του στην Ασφάλεια.

Η Δήλωση των 18

Στις 29 Μαρτίου 1969, ο Γιώργος Σεφέρης μοίρασε στους Έλληνες δημοσιογράφους και τους ξένους ανταποκριτές μία προσωπική υπογεγραμμένη δήλωση, κατά του καθεστώτος της Χούντας. Η δήλωση αυτή αποτελούσε ένα πραγματικό ράπισμα για τη Χούντα όπου καταδίκαζε το καθεστώς και ζητούσε τον τερματισμό του.
Η Χούντα άμεσα τον χαρακτήρισε ανθέλληνα ενώ παράλληλα, σε μια προσπάθεια να αποδείξει ότι υπήρχε ελευθερία λόγου, υποχρέωσε όλες τις εφημερίδες να δημοσιεύουν μία φορά την εβδομάδα, ένα διήγημα Έλληνα λογοτέχνη χωρίς την υποχρεωτική συγκατάθεση των συγγραφέων.

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την αντίδραση 18 λογοτεχνών (ανάμεσα τους και ο Κώστας Ταχτσής), όπου προσυπέγραψαν μία νέα δήλωση που δημοσιεύθηκε στις 23 Απριλίου 1969 και υποστήριζαν την αρχική δήλωση του Σεφέρη. Η τελευταία παράγραφος της δήλωσης, έγραφε:

«Τιμούμε τον Γιώργο Σεφέρη, γιατί πρώτος επεσήμανε τους κινδύνους που αυξάνουν όσο παρατείνεται η σημερινή κατάσταση. Ελπίζουμε, η φωνή του μεγάλου ποιητή να μην αποδειχτεί φωνή Κασσάνδρας».

Η ομοφυλοφιλία του Κώστα Ταχτσή

Ο Κώστας Ταχτσής, ήταν ομοφυλόφιλος – παρενδυτικός (cross dressing: όταν ένα άτομο φοράει ρούχα και χρησιμοποιεί αξεσουάρ που η κοινωνία έχει ορίσει ότι σχετίζονται με το αντίθετο φύλο).
Κατά τη μεταπολίτευση έδρασε ενεργά για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων. Ταυτόχρονα, εκδιδόταν κι ο ίδιος.
Η πολυτάραχη ζωή του και η γενικότερη στάση του είχαν ως  αποτέλεσμα να στοχοποιείται συχνά από τη συντηρητική μας κοινωνία.

Ο Κώστας Ταχτσής, είχε γράψει, εκτός των άλλων:
«Ο ομοφυλόφιλος έρωτας έχει μια ποιητικότητα, αν θέλεις, ακριβώς επειδή δεν οδηγεί πουθενά. Έχει μια τραγική διάσταση. Ακριβώς γιατί ούτε παιδί γεννιέται, ούτε η κοινωνία πρόκειται ποτέ να τον αναγνωρίσει».

Η ανακάλυψη του πτώματος

Από τις 25 Αυγούστου του 1988, ο Κώστας Ταχτσής δεν είχε επικοινωνήσει με την αδελφή του, Ελπίδα Αρτέμη κι ούτε απαντούσε στα δικά της τηλεφωνήματα. Αυτό ανησύχησε την Ελπίδα, που είχε συνηθίσει να έχει καθημερινή επικοινωνία με τον αδελφό της.

Έτσι, το απόγευμα του Σαββάτου στις 27 Αυγούστου αποφάσισε να πάει απρόσκλητη στο σπίτι του στην οδό Τυρνάβου 26, στον Κολωνό. Αφού χτύπησε επίμονα το κουδούνι χωρίς καμία απάντηση, άνοιξε την εξώπορτα η ίδια με το κλειδί που της είχε δώσει ο αδελφός της.

Και τότε οι υποψίες της επιβεβαιώθηκαν με το χειρότερο τρόπο.
Ο Κώστας Ταχτσής ήταν νεκρός.
Αμέσως η Ελπίδα τηλεφώνησε στην αστυνομία.

Ο τόπος του εγκλήματος

Ο Κώστας Ταχτσής βρέθηκε νεκρός πάνω στο κρεβάτι του, σε πλάγια θέση. Ήταν γυμνός και φορούσε μόνο μια ξανθιά γυναικεία περούκα. Τα νύχια του ήταν βαμμένα κόκκινα.

Το δωμάτιο, όπως και το υπόλοιπο σπίτι, ήταν ακατάστατο.
Τα συρτάρια και οι ντουλάπες του ήταν ανοιγμένα και μπροστά τους, δίπλα στο κρεβάτι, ήταν πεταμένα διάφορα γυναικεία ρούχα. Πιθανόν κάποια από αυτά να τα είχε φορέσει ο συγγραφέας πριν απογυμνωθεί. Όλα τα φώτα του σπιτιού ήταν αναμμένα, καθώς και το κλιματιστικό.

Από το σπίτι έλειπαν: ένα βίντεο, ένας αυτόματος τηλεφωνητής και μία φωτογραφική μηχανή.
ΔΕΝ έλειπαν οι 5.500 δραχμές που είχε ο Ταχτσής στην τσέπη ενός παντελονιού που βρισκόταν στο πάτωμα. Δεν έλειπε ούτε ένας πίνακας – ακριβά έργα τέχνης (Φασιανός, Ακριθάκης, κ.ά.) – που διακοσμούσε το σπίτι του Ταχτσή.

Τα δαχτυλικά αποτυπώματα που συλλέχθηκαν στο χώρο ήταν από συγγενικά ή φιλικά πρόσωπα του συγγραφέα που θεωρήθηκαν υπεράνω πάσης υποψίας.

Το πόρισμα της ιατροδικαστικής εξέτασης

Μετά την ιατροδικαστική εξέταση στο νεκροτομείο, ο ιατροδικαστής Χαράλαμπος Σταμούλης δήλωσε ως επίσημη αιτία θανάτου:
«Θάνατος από ασφυξία που προήρθε από στραγγαλισμό με τα χέρια, περίπου 36 ώρες πριν βρεθεί το πτώμα. Το θύμα δεν έδειξε να προβάλλει καμία αντίσταση κατά το στραγγαλισμό».

Η τοξικολογική εξέταση έδειξε ότι το θύμα είχε καταναλώσει μεγάλη ποσότητα αλκοόλ, κάτι που δικαιολογεί ίσως και την μη αντίσταση του κατά τον πνιγμό του.

Η κηδεία του Κώστα Ταχτσή

Η κηδεία του Κώστα Ταχτσή έγινε στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών. Τον επικήδειο λόγο εκφώνησε η τότε Υπουργός Πολιτισμού, Μελίνα Μερκούρη μπροστά σε πολλούς επώνυμους καλλιτέχνες αλλά και σε πλήθος κοινού που του εναπόθεσαν «το τελευταίο στεφάνι».

Οι μαρτυρίες των γειτόνων

Χωρίς αποτυπώματα και άλλα αποδεικτικά στοιχεία, η αστυνομία είχε ένα πολύ δύσκολο έργο να επιτελέσει. Το μοναδικό στοιχείο που τελικά αποκτήθηκε στην πορεία ήταν οι μαρτυρίες των γειτόνων.

Αρχικά κατέθεσαν ότι καθημερινά στο σπίτι του συγγραφέα μπαινόβγαιναν διάφοροι άντρες. Για την νύχτα που έγινε ο φόνος, είπαν πιο συγκεκριμένα:

«Τον είδα κατά το σούρουπο να έρχεται με το αυτοκίνητό του. Ήταν ντυμένος γυναίκα και φορούσε περούκα. Συνοδευόταν από έναν νεαρό. Μετά από ώρα, ο νεαρός έφυγε από το σπίτι. Ο συγγραφέας τότε ξαναβγήκε και  γύρισε  αργότερα με άλλον νεαρό. Όταν κι αυτός με τη σειρά του έφυγε, ο Ταχτσής βγήκε για τρίτη φορά. Γύρω στις 3 τα ξημερώματα, ο Ταχτσής επέστρεψε μαζί με έναν καλοντυμένο 30χρονο μελαχρινό με μουστάκι».

Οι έρευνες της αστυνομίας

Οι αστυνομικοί έκαναν έρευνα σε όλα τα στέκια που σύχναζε ο Ταχτσής, χωρίς όμως να εντοπίσουν τον ύποπτο 30χρονο που φέρεται να ήταν και ο δράστης.

Εδώ θα αναφέρουμε και μία «γκάφα» της αστυνομίας:
Αναζητώντας το κλεμμένο video, που θα αποτελούσε σημαντικό στοιχείο για τη διαλεύκανση του εγκλήματος, έδωσε στη δημοσιότητα τον μοναδικό κωδικό της συσκευής. Με αυτόν τον τρόπο ο κάτοχος του video φρόντισε να το εξαφανίσει.  

Ποιος και γιατί δολοφόνησε τον Κώστα Ταχτσή;

Η ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης δολοφονίας υπόκειται στο ότι, εκτός από το ότι δεν έχει βρεθεί ο δολοφόνος, δεν είναι ταυτόχρονα ξεκάθαρο ούτε το κίνητρο του φόνου. Όπως είναι φυσικό, οι εκδοχές για αυτή τη δολοφονία είναι περισσότερες από μία…

#1^η περίπτωση: Ληστεία μετά φόνου.

Σε αυτήν την εκδοχή, ο δολοφόνος ήταν ένας ληστής που μπήκε στο σπίτι για να κλέψει και αναγκάστηκε να σκοτώσει τον Ταχτσή.
Η άποψη αυτή στηρίζεται στο ότι το σπίτι ήταν άνω κάτω και  έλειπαν κάποια αντικείμενα από το σπίτι. Όμως πόσο άπειρος μπορεί να ήταν ο ληστής ώστε να μην αναγνωρίσει τα έργα τέχνης του σπιτιού; Και αν στόχος του ήταν η κλοπή, γιατί δεν πήρε και τα μετρητά του Ταχτσή;

#2^η περίπτωση: Δολοφονία από ετεροφυλόφιλο

Την άποψη αυτή παρουσιάζει ο δημοσιογράφος Κώστας Τσαρούχας στο βιβλίο του «Η δολοφονία του συγγραφέα: ποιος και γιατί σκότωσε τον Κώστα Ταχτσή» (εκδόσεις «Αλήθεια»).
Ο δημοσιογράφος υποστηρίζει ότι ο τελευταίος άντρας που έφερε στο σπίτι του ο Ταχτσής ήταν ετεροφυλόφιλος που αρχικά είχε θεωρήσει τον Ταχτσή γυναίκα. Όταν ο συγγραφέας γδύθηκε και αποκάλυψε το φύλο του στον δράστη εκείνος εκνευρίστηκε και υπό την επήρεια του αλκοόλ, τον στραγγάλισε.

#3^η περίπτωση: Ο δολοφόνος ήθελε να κλείσει το στόμα του συγγραφέα

Αυτή την άποψη υποστηρίζει η αδελφή του θύματος, Ελπίδα Αρτέμη. Ο Κώστας Ταχτσής εκείνη την περίοδο είχε σκοπό να εκδώσει την αυτοβιογραφία του. Είχε μάλιστα ενημερώσει τον στενό του κύκλο ότι μέσα στο συγκεκριμένο βιβλίο θα εξέθετε πρόσωπα της «υψηλής» κοινωνίας των Αθηνών.
Με αυτό το σκεπτικό, ίσως ο δολοφόνος να ήταν κάποιο πρόσωπο που θα θιγόταν με την κυκλοφορία του βιβλίου.
Μια παραλλαγή αυτού του σεναρίου λέει ότι ίσως ο δράστης να ήταν παλιός εραστής του Ταχτσή που φοβόταν την δημοσιοποίηση αυτής της σχέσης.

Ωστόσο, λίγο μετά το θάνατο του, τα χειρόγραφα του συγκεντρώθηκαν και εκδόθηκε η αυτοβιογραφία του, με τίτλο «Το φοβερό βήμα» (εκδόσεις «Εξάντας»), χωρίς να περιλαμβάνεται κάποια τόσο σημαντική αποκάλυψη. Φυσικά, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει – εκτός ίσως από τον δολοφόνο – εάν πράγματι έλειπαν κάποια από τα χειρόγραφα.

#4^η περίπτωση: Σεξουαλικό «ατύχημα»

Αρκετοί υποστηρίζουν ότι η δολοφονία μπορεί να προήρθε από σεξουαλικό ατύχημα. Σε μια προσπάθεια δηλαδή «σεξουαλικής ασφυξίας», ο Κώστας Ταχτσής πέρασε από την ηδονή, στο θάνατο.

Τι είναι η ερωτική ασφυξία

Ερωτική ασφυξία (erotic asphyxiation ή chocking game) είναι ένα φετίχ με στόχο την απόλυτη σεξουαλική κορύφωση. Η ερωτική ασφυξία προκαλείται από την πίεση της αρτηρίας της καρωτίδας η οποία μεταφέρει αίμα προς τον εγκέφαλο πλούσιο σε οξυγόνο. Τη στιγμή του στραγγαλισμού, η ξαφνική έλλειψη οξυγόνου προς τον εγκέφαλο (υποξία) προκαλεί ένα αίσθημα ευφορίας, όμοιο ίσως με τη χρήση ναρκωτικών ουσιών. Την ίδια στιγμή υπάρχει αυξημένη αιμάτωση του πέους (ή σπασμοί του αιδοίου, αντίστοιχα) που μεγεθύνει την απόλαυση.

Το πρόβλημα με αυτή την «σεξουαλική απόλαυση» είναι ότι δεν είναι σπάνιες οι φορές που αντί να οδηγήσει στην απόλυτη κορύφωση, οδηγεί στο θάνατο!
Ένα από τα επώνυμα θύματα ερωτικής ασφυξίας ήταν κι ο ηθοποιός David Carradine (08.12.1936 – 03.06.2009).

Σχόλιο: Η άμεση σύνδεση του λαιμού με τα γεννητικά όργανα είχε διαπιστωθεί από τον 16^ο αιώνα όταν, κατά τον απαγχονισμό αντρών παρατηρούσαν ότι το σώμα ερχόταν σε στύση!

Επίλογος

Έχουν περάσει περισσότερα από 30 χρόνια και η δολοφονία του Κώστα Ταχτσή έχει μπει πλέον στο αρχείο της αστυνομίας ως «Ανεξιχνίαστη».

Ο Νάνος Βαλαωρίτης (05.07.1921 – 12.09.2019) έγραψε στο περιοδικό «Αντί» (τεύχος 389, 09.09.1988) για τον Κώστα Ταχτσή:

«Η ζωή του Κώστα Ταχτσή ήταν μια τέτοια αγωνιώδης αναζήτηση, έμμονη, φανατική, επίμονη, της πιο επαίσχυντης αλήθειας, ώστε να βγει από αυτήν το λουλούδι μιας μοναδικής γραφής. (…) Παρόλο που ήταν με κάποιον τρόπο “αριστοφανικός”, δεν ήταν ποτέ “παρωδικός”. Παρωδία ήταν η ζωή του. Εκεί έπαιζε θέατρο, ενώ το γράψιμο ήταν στα ίσια, σοβαρή υπόθεση, που δε χωρούσε θεατρινισμούς.»

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ

Πηγές: el.wikipedia.org, ethnos.gr, sansimera.gr, psychologynow.gr, 1069.gr, womantoc.gr